154
Anna Jankowiak
chrześcijaństwa , które tchnęło nowego ducha w pogańską społeczność słowiańską . Dzięki sakramentowi chrztu przyjętemu przez Mieszka I rozpoczął się trwający już tysiąc lat okres udoskonalania narodu polskiego , który dzięki religii udoskonalał się oraz stawał silnym i potężnym . Obchody przeprowadzone zostały w Poznaniu na Ostrowie Tumskim , przy żywym pomniku religijności polskiej – odnowionej i zregotyzowanej katedrze poznańskiej , pod którą znajdują się namacalne pozostałości wcześniejszej świątyni od czasów przedromańskich po gotyckie . Obchody millenijne stały się dla Kościoła i Polski okazją do odnowienia przysięgi danej przez naszego pierwszego historycznego władcę wobec Boga i religii . Bardzo mocno podkreślanym był również fakt , że trwające uroczystości należy odnosić jedynie do Tysiąclecia Chrześcijaństwa w Polsce , a nie tysiąclecia istnienia Państwa Polskiego , które według różnorodnych źródeł funkcjonowało już dużo wcześniej 5 .
W ramach walki państwa z Kościołem podczas przygotowywań do milenium śledzone były poczynania księży , w efekcie czego powstawały notatki informacyjne odnoszące się do treści kazań i frekwencji wiernych na poszczególnych mszach . Za przykład niech posłuży dokument tego typu sporządzony dnia 11 kwietnia 1966 r ., w którym to opisana została treść kazań z całej dzielnicy Stare Miasto , odnosząca się do historycznego tysiąclecia chrześcijaństwa w Polsce , z zaznaczeniem , że frekwencja podczas mszy była dość niska , a podczas liturgii dla młodzieży nawoływano wiernych , aby przyprowadzili następnym razem ze sobą znajomych 6 .
Państwo nie ograniczało się jednak tylko do obserwowania poczynań kościelnych . Już w 1949 r . podjęte zostały przez Kierownictwo Badań nad Początkami Państwa Polskiego na czele z prof . Aleksandrem Gieysztorem szerokie badania naukowe , których celem było zbieranie wszelakich materiałów źródłowych pomocnych w badaniach pierwszych organizmów państwowych na ziemiach polskich . Do tych działań zaangażowane zostało szerokie grono wybitnych naukowców polskich , w tym historyków , archeologów i źródłoznawców . Projekt koordynowany był przez prof . Kazimierza Majewskiego i prof . Zdzisława Adama Rajewskiego . Podczas spotkania Rady Państwa w dniu 14 grudnia 1957 r . ustanowiono lata 1960- 1966 okresem obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego . W Poznaniu organem odpowiedzialnym za przygotowanie i przeprowadzenie uroczystości był komitet Frontu Jedności Narodowej pod kierownictwem ideowo-politycznym PZPR , który działać miał razem z ZSL i SD oraz radami narodowymi , związkami zawodowy-
5
Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu , sygn . OA XIII 360 , Przemówienie J . E . Ks . Arcybiskupa Antoniego Baraniaka , Metropolity Poznańskiego wypowiedziane na ogólnopolskiej uroczystości milenijnej Gnieźnieńsko-Poznańskiej na Ostrowie Tumskim w Poznaniu przed Bazyliką Archikatedralną , dnia 17 kwietnia 1966 r .; Przemówienie Księdza Arcybiskupa Metropolity Antoniego Baraniaka podczas publicznej Sesji Episkopatu w Bazylice Archikatedralnej Poznańskiej – 17 czerwca 1966 r .
6
Archiwum Państwowe w Poznaniu , Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej , sygn . 1888 , Notatka informacyjna dotycząca treści kazań i frekwencji na uroczystościach kościelnych w dniu 11 kwietnia 1966 r .