131
POZNAŃSKI ROCZNIK
ARCHIWALNO-HISTORYCZNY
ROCZNIK XVI (2013)
HELENA STAŚKIEWICZ
(Poznań)
EDUKACJA ARCHIWALNA W ARCHIWUM PAŃSTWOWYM
W POZNANIU W LATACH 2005-2012
Archiwum Państwowe w Poznaniu oraz Odział w Gnieźnie odgrywają ważną
rolę w procesie regionalnej edukacji historycznej młodzieży z wielkopolskich
szkół oraz ośrodków akademickich. Do zadań statutowych wszystkich archiwów
państwowych w Polsce należy „popularyzacja wiedzy o materiałach archiwalnych
i archiwach oraz prowadzenie działalności informacyjnej”1. W tym celu archiwa
państwowe prowadzą różnorodne działania mające na celu przełamanie bariery
archiwum – społeczeństwo. Jako instytucje publiczne uczestniczą w procesie
edukacyjnym. Poprzez własną działalność edukacyjną przełamują stereotypy, iż są
placówkami trudno dostępnymi, jak również, że są tylko i wyłącznie warsztatem
pracy historyka czy urzędem. W tym celu Archiwum Państwowe w Poznaniu2
otworzyło się na współpracę z młodzieżą szkolną wszystkich rodzajów szkół oraz
akademicką w celu „pokazania” swoich skarbów, czyli archiwaliów oraz dzielenia
się wiedzą historyczną zgromadzoną w swoich zbiorach.
Pojęcie działalność edukacyjna archiwów zdefiniowała Agnieszka Rosa, jako
„działalność mająca na celu edukowanie społeczeństwa, czyli rozpowszechnianie
wiedzy o archiwum, jego zasobie, szerzącą w społeczeństwie kulturę archiwalną
i świadomość historyczną, będącą pracą publiczną archiwów”3. Autorka wyróżniła dwa główne cele archiwów, tj. działalność popularyzatorską skierowaną do
całego społeczeństwa oraz oświatową adresowaną przede wszystkim dla uczniów
wszystkich typów szkół, studentów oraz nauczycieli w celu zainteresowania ucznia
historią oraz do poszukiwań i pracy w archiwum. Działalność edukacyjna archiwów
ściśle powiązana jest funkcją informacyjną mającą na celu rozpowszechnianie
Ustawa z 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, rozdz. 3, art. 28,
ust. 7.
2
W pracy pojęcie Archiwum Państwowe w Poznaniu odnosi się również do Archiwum Państwowego w Poznaniu Oddział w Gnieźnie.
3
A. Rosa, Funkcja edukacyjna archiwów. Pojęcie i zakres [w:] Toruńskie Spotkania Dydaktyczne,
t. 4, red. S. Roszak, M. Strzelecka, Toruń 2007, s. 15-20.
1