Προτάσεις για αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας στην Ελλάδα 67
είναι αυξημένη, ενώ παράλληλα παρατείνεται ο κύκλος ζωής τους και αυξάνει η παραγωγικότητα των εργαζομένων, εφόσον η ενεργειακή αναβάθμιση αφορά σε επαγγελματικό κτίριο.
■ Προϋποθέσεις επιτυχίας των δράσεων Το κυριότερο εμπόδιο για την εφαρμογή μέτρων αύξησης της ενεργειακής αποτελεσματικότητας στις κατοικίες είναι η εύρεση του αρχικού κεφαλαίου της επένδυσης, καθώς τα περισσότερα νοικοκυριά, και ιδιαίτερα εκείνα που πλήττονται από ενεργειακή φτώχεια, κατά κανόνα δεν διαθέτουν τη δυνατότητα χρηματοδότησης τέτοιων επεμβάσεων.
Οι διεθνείς καλές πρακτικές προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών βασίζονται σε συμπράξεις μεταξύ τοπικών φορέων( δημόσιων και δημοτικών αρχών, κοινωνικών επιχειρήσεων, ενεργειακών εταιρειών κ. ά.) για την κατανομή κονδυλίων σε ευάλωτα ή μη νοικοκυριά( Nottingham City Council’ s Housing Strategy, Bristol Energy Efficiency Scheme, Kirklees Warm Zone, Picardie Pass Rénovation κ. ά.). Σημαντικό ρόλο θα μπορούσαν να διαδραματίσουν και οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας, στο πλαίσιο των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας που θέτουν οι κοινοτικές οδηγίες( όπως η οδηγία 2012 / 27 για την ενεργειακή απόδοση και την εξοικονόμηση ενέργειας), αλλά και για τη βελτίωση του εταιρικού προφίλ τους στην ανταγωνιστική πλέον αγορά ενέργειας. Τέλος, για να διασφαλιστεί η επιτυχία τέτοιων δράσεων, είναι δεδομένο ότι θα πρέπει να αξιοποιούνται στο έπακρο οι κοινοτικές και άλλες πηγές χρηματοδότησης, και να γίνεται με αποτελεσματικό και σαφώς ορισμένο τρόπο ο εντοπισμός των δικαιούχων.
6.4. αξιΟπΟίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειασ
■ Στόχοι Σε συνδυασμό με τα έργα ενεργειακής αναβάθμισης, η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορεί να συμβάλλει πολλαπλά στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας παρέχοντας σταθερή, οικονομικά προσιτή ενέργεια στους πολίτες. Οι επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας( ηλιακά συστήματα, γεωθερμία, αιολικά κ. ά.), μέσα από τη διαμόρφωση κατάλληλων χρηματοικονομικών εργαλείων και σε διάφορες κλίμακες και έκταση( ατομικό επίπεδο, επίπεδο γειτονιάς κ. ο. κ.) και με συμμετοχή σε αυτές και των νοικοκυριών που βιώνουν την ενεργειακή φτώχεια, θα μπορούσαν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής αυτών των νοικοκυριών παρέχοντάς τους:
• δωρεάν ενέργεια ή ενέργεια σε σταθερές τιμές για μεγάλα χρονικά διαστήματα για φωτισμό, κλιματισμό και λειτουργία συσκευών( μετά από μια μικρή περίοδο απόσβεσης),
• συμπληρωματικά έσοδα από την πώληση της περίσσειας ενέργειας για την κάλυψη άλλων αναγκών τους, όπως διατροφή, εκπαίδευση, ρύθμιση χρεών, κ. ά.
■ Προτεινόμενες δράσεις Η αξιοποίηση των ΑΠΕ μπορεί να πραγματοποιηθεί με τα ακόλουθα μοντέλα, τα οποία μπορούν να λειτουργήσουν και συμπληρωματικά:
Παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας από ΑΠΕ για ίδια χρήση Η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές από τα νοικοκυριά, αλλά και η παροχή και προμήθειά της ατομικά ή συλλογικά( μέσω συνεταιρισμών ή άλλων κοινωνικών επιχειρήσεων), καθώς και η απευθείας ανταλλαγή ή / και πώλησή της θα πρέπει να αποτελούν δομικά στοιχεία της ελληνικής ενεργειακής πολιτικής. Συγκεκριμένα προτείνονται: