38
Ενεργειακή Φτώχεια στην Ελλάδα
η χώρα μας , σε απάντηση για τις υψηλές τιμές των καυσίμων , δαπάνησε μεγάλα ποσά σε επιδόματα θέρμανσης συμβάλλοντας στην εισαγωγή πετρελαίου και στην επιδείνωση των δημοσιονομικών επιδόσεων της χώρας , χωρίς μάλιστα να αντιμετωπίσει δραστικά την ενεργειακή φτώχεια .
Ειδικότερα , για την περίοδο 2012-2014 71 , η ελληνική κυβέρνηση δαπάνησε το ποσό των 650.000.000 ευρώ για την καταβολή του επιδόματος πετρελαίου θέρμανσης σε ευάλωτους καταναλωτές ( περίπου 580.000 δικαιούχοι για το 2014 ). Το συγκεκριμένο πρόγραμμα συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια , και το 2016 αναγνωρίστηκαν ως δικαιούχοι σε αυτό 330.000 άτομα , στα οποία πρόκειται να διατεθούν συνολικά 105.000.000 ευρώ . Με βάση την απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών της 10 / 12 / 2015 72 , ορίστηκαν τα κοινωνικά ( οικογενειακή κατάσταση ), εισοδηματικά ( ετήσιο εισόδημα ) και περιουσιακά ( ακίνητη περιουσία ) κριτήρια για την καταβολή του επιδόματος , ενώ καθορίστηκε και η σύνδεση του ύψους του επιδόματος με τις ανάγκες για θέρμανση με βάση τις τέσσερις κλιματικές ζώνες . Παράλληλα , θεσπίστηκαν ειδικές διατάξεις σε σχέση με την επιφάνεια της κατοικίας και το χρονικό διάστημα των αγορών για την ηλεκτρονική καταβολή του επιδόματος .
Ίσως η πιο σημαντική και ουσιώδης ενέργεια για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών ήταν το πρόγραμμα « Εξοικονόμηση κατ ’ Οίκον » 73 , που θεσπίστηκε το 2012 και περιελάμβανε ειδικά εισοδηματικά κριτήρια σε σχέση με τον προσδιορισμό των δικαιούχων ενίσχυσης για την εφαρμογή μέτρων ενεργειακής αναβάθμισης ( μεγαλύτερο ποσοστό ενίσχυσης για οικογένειες με ετήσιο εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ ή σε μονομελή νοικοκυριά με εισόδημα μικρότερο των 12.000 ευρώ ). Το πρόγραμμα , όμως , προέβλεπε την υλοποίηση των επεμβάσεων μέσω συνεργασίας με τις τράπεζες και απαιτούσε σημαντική γραφειοκρατία , με την οποία δεν ήταν εξοικειωμένοι οι περισσότεροι δικαιούχοι . Την περίοδο 2014-2016 είχαν δεσμευτεί μόλις 548.000.000 ευρώ για έργα ενεργειακής αναβάθμισης μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος , ενώ μέχρι τον Οκτώβριο του 2013 είχαν διατεθεί σε 40.000 δικαιούχους περίπου 406.000.000 ευρώ .
Στην Κοινή Υπουργική Απόφαση ( ΚΥΑ ), τον Ιούνιο του 2016 , προβλέπεται η ανανέωση του προγράμματος και η τροποποίηση του « Εξοικονόμηση κατ ’ Οίκον », προκειμένου να ενταχθούν περισσότεροι δικαιούχοι . Οι πόροι προέρχονται από τον εθνικό προϋπολογισμό , τα δικαιώματα εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου , καθώς και από τους τόκους των κεφαλαίων του Ταμείου , και αναμένεται να καλύψουν την ένταξη άλλων 8.000 δικαιούχων που δεν μπόρεσαν να ενταχθούν στο πρόγραμμα την προηγούμενη περίοδο , λόγω εξάντλησης των σχετικών κονδυλίων το 2014 .
Παράλληλα με το πρόγραμμα « Εξοικονόμηση κατ ’ Oίκον », σε ισχύ ήταν και το πρόγραμμα « Χτίζοντας το Μέλλον » 74 , το οποίο είχε ως στόχο την αναδιάρθρωση της αγοράς δομικών υλικών έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι κάθε βελτιωτική παρέμβαση στην ενεργειακή απόδοση κτιρίων που θα επιτευχθεί μέχρι το 2020 θα συνοδεύεται απαραιτήτως από μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης σε όλες τις κατηγορίες των κτιρίων . Ο σχεδιασμός του περιελάμβανε
71
Buildings Performance Institute Europe ( Μάιος 2014 ): Αlleviating Fuel Poverty in the EU . Διαθέσιμο στο : https :// goo . gl / BDzBYZ
72
Υπουργείο Οικονομικών ( Δεκ . 2015 ): Επίδομα Πετρελαίου Θέρμανσης 2015-2016 . Διαθέσιμο στο : https :// goo . gl / wI4Jy6
73
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας : Ανανεωμένο Πρόγραμμα « Εξοικονόμηση Κατ ’ Οίκον » με Ευνοϊκούς Όρους . Διαθέσιμο στο : https :// goo . gl / lwU2Ur
74
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας : Χτίζοντας Το Μέλλον . Διαθέσιμο στο : https :// goo . gl / C5QWRW