Plaastoe! Plaastoe! september 2017 150dpi digital single

Plaaslike tegnologie kan voedselveiligheid verhoog deur naspoorbaarheid Baie verbruikers wil in al groter mate weet presies wat in die kos is wat hulle eet en hoe eties dit geproduseer is. Jan en San Alleman plaas al hoe meer druk op voed- selvervaardigers en kleinhandelaars om in ’n groter mate deursigtig te wees oor die oorsprong van produkte. Dit verg betroubare tegnologie om die antwoorde te gee. Thomas Robbertse, die uitvoerende hoof van die ek- spert-naspoorbaarheidsgroep IQ Logistica, sê daar is ’n al groter swaai in die magsbalans van die aanbodkant na die verbruiker toe. Dit gebeur omdat die eindverbruiker soveel meer kennis oor voedselprodukte bekom het. “Al hoe meer verbruikers het ’n dringendheid ontwik- kel oor voedselveiligheid en hoe gesond ’n sekere soort kossoort vir hulle en hul afhanklikes is. Hulle wil presies weet wat hulle gaan eet – waar dit vandaan kom, wat die produk se kenmerke en bestanddele is, waar dit verbou is, of dit op ’n aanvaarbare manier en op omge- wingsvriendelike wyse gedoen is,” sê Robbertse. Die internet en sosiale media het meegebring dat baie meer verbruikers inligting oor voedselprodukte letterlik met die druk van ’n knoppie(s) tot hul beskikking het. Platforms soos Facebook en Twitter het baie mense ’n stem gegee om deur middel van massakommunikasie ’n boodskap soos ’n veldbrand te laat versprei oor iets soos byvoorbeeld vrot of bederfde kos. “Die gety het gedraai en daar is nie meer ’n kans vir omdraai nie. Verbruikers se behoeftes vir betroubare inligting sal net verskerp, maar terselfdertyd word die regulering van die nakoming van standaarde in die voedselbedryf ook al hoe strenger. Rolspelers in die waardeketting van die voedselbedryf word met min keuses gelaat, behalwe dat daar behoorlike naspoor- baarheid moet wees van die eindproduk wat op die verbruiker se tafel beland.” Robbertse glo dat behoorlike naspoorbaarheid ’n wen-situasie vir die verbruiker asook die produsent is. Naspoorbaarheid skep groter sekerheid dwarsdeur elke stap in die waardeketting as gevolg van die verhoogde sigbaarheid van kwaliteit in die produksieproses, terwyl dit natuurlik tot verhoogde vertroue by die verbruiker lei. Verhoogde vertroue oor ’n produk lei weer tot ’n toename in voorkeur vir so ’n voedselproduk. Doug McMillon, die president en voorsitter van die globale kleinhandelreus Massmart, wat die meerder heidsbelang in die plaaslike groepe Game en Makro hou, het juis vroeër vanjaar voorspel dat verbruikers in ’n al groter mate op deursigtigheid oor prysvasstelling en ook die volle waardeketting sal aandring – wat ook die oorsprong van die produk insluit. Volgens McMillon sal verbruikers al hoe minder tyd hê om alles oor wat in ’n produk voorkom, na te vors, maar hulle sal al hoe meer wil weet waar dit vandaan kom. “Verbruikers sal kies om eerder by handelaars te koop wat deursigtig is en wat die naspoorbaarheid bekend maak, want dan sal die koper beter voel oor wat hy aangekoop het. Dit beteken kleinhandelaars sal nou moet saamwerk met produsente sodat verseker kan word voedsel is verantwoordelik en volhoubaar geproduseer of aangekoop. Kleinhandelaars wat dit doen en die naspoorbaarheid aan kopers bekend maak, sal in ’n al hoe groter mate deur hul kliënte vertrou word,” het McMillon gesê. Hennie Ras, hoofspesialis van naspoorbaarheid en bedryfsigbaarheid van IQ Logistica, sê die tegnologiese deursigtigheidstelsel wat IQ Thentic ontwikkel het, is so gevorderd dat die hele waardeketting van ’n produk van sy oorsprong tot waar hy op die rak beland, nagespoor word. Dit verseker dat volle naspoorbaarheid en die volhoubaarheid bewys kan word, aldus Ras. “IQ Thentic kan ook ’n waardeketting wat met verskillende produkte werk – soos rou produkte in hul oorspronklike gedaante tot die finale verwerkte en verpakte produk op die rak – afsonderlik naspoor, maar deur dieselfde stelsel in dieselfde databasis te gebruik. Wat die tegnologie van IQ Thentic werklik merkwaardig maak, is dat dit alle inligting oor die verwerking van ’n rou produk tot ’n rakproduk in die verskillende verwerkingstadia van die waardeketting kan meet. Dit beteken dat die finale verwerkte produk op ’n winkelrak se naspoorbaarheid kan strek tot by die spesifieke plaas waar die rou produk verbou is. “In die geval van kwaliteitsprobleme kan die stelsel ook spesifieke gebeurtenisse tydens die verwerkingsproses in die waardeketting uitwys oor presies waar en wanneer ’n probleem ontstaan het en of produkte herroep en van die rakke afgehaal moet word,” volgens Ras. Die naspoorbaarheid van ’n produk word gedoen deur ’n unieke merker. In die geval van IQ Thentic word ’n blitskode (QR-kode) gebruik wat elke afsonderlike produk van elke produksielyn kan identifiseer – maar dit verseker ook dat ’n ouditspoor by en tussen elke onafhanklike groep wat deel van die waardeketting is, tot stand kom. Sodra die stelsel in plek is deur die hele waardeketting, sal alle inligting onmiddellik beskikbaar wees. Die QR-kode op die finale produk is ook die manier hoe die verbruiker sal vasstel wat die oorsprong is. “Ons is in staat om die naspoorbaarheid ten volle te doen ongeag van die hoeveelheid produsente of produk- te in die waardeketting, want die naspoorbaarheidstel- sel is wolkgebaseer (‘cloud-based’) – daarom bedek dit die waardeketting soos ’n sambreel en skakel dus in by elke rolspeler se eie stelsel, sê Ras. Plaastoe! September 2017 7

Plaastoe! Plaastoe! september 2017 150dpi digital single | Page 9