Pioniers Magazine okt/ nov/ dec 2019 | Rust en stilte | Page 46

WWW.PIONIERSMAGAZINE.NL

Kun je iets vertellen over de geschiedenis van de lichtwachterswoning?

“Jazeker, het gaat er dan vooral om hoe het afliep. Het eiland Schokland lag in de voormalige Zuiderzee. Er is altijd veel armoede geweest op het eiland. Er was gewoon niet veel. De Westkant van het eiland was beschermd door houten damwanden. Dat ging goed en hield vele stormen tegen. Totdat VOC-schepen vol bleken te zitten met paalwormen vanuit verre oorden. Bij het aanmeren beten deze paalwormen zich vast in de damwand van Schokland. De komst van een klein wormpje heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat Schokland verging. In het museum kun je een film zien hoe dat uiteindelijk ging. Op de fotocollage in het lichtwachtershuis zie je ook het kerkje nog met de originele damwand. Je ziet daar al dat het voor een deel aangevreten is. Het eiland is uiteindelijk in drie fases verloren gegaan.

In de 17e eeuw was er een zware storm. Bijna zeventig procent van het eiland verging. Kort na 1800 was er een tweede, zeer zware storm. Toen het eiland ontruimd moest worden waren de contouren zoals we het nu nog kennen zichtbaar geworden. Dat was in 1859. Op het eiland bleven alleen nog een paar koppige mensen achter, onder wie Harm. Hij was de laatste bewoner van dit lichtwachtershuisje. Waar nu het museum is, woonden ook nog twee stellen en de zuidpunt werd nog bewoond. In totaal bleven er vier of vijf gezinnen wonen. De lichtwachter zorgde ervoor dat de schepen in de Zuiderzee het licht van het eiland konden zien. Voor schepen die in stormen verzeild raakten, was het eiland een veilige haven. Daarom was die lichtwachter zo belangrijk. Uiteindelijk is het eiland helemaal ontruimd en is dit gebied ingepolderd. Dat was de derde en laatste fase.