BOEKRECENSIE:
Goede leiders zweven niet - Janka Stoker & Harry Garretsen
Recensent: Carla de Ruiter
Kan je een succesvol leider zijn zónder de trendy stappenplannen en tips voor effectief leiderschap?
Janka Stoker, hoogleraar leiderschap en organisatieverandering en Harry Garretsen, hoogleraar economie, beiden verbonden aan de Rijksuniversiteit van Groningen, maken met ‘Goede leiders zweven niet’ duidelijk dat succesvolle leiders iets anders nodig hebben dan de tips en tricks waar menig leiderschapsboek vol mee staat. Ze laten een ander beeld zien dan de geijkte ideeën die er bestaan over leiderschap. Ze tonen namelijk vanuit wetenschappelijk onderzoek (zowel van henzelf als van anderen) aan wat er werkelijk belangrijk is om succesvolle bedrijven te leiden en dat blijkt soms behoorlijk ontnuchterend!
Ik vind de insteek van dit boek verfrissend omdat het niet op een ander boek lijkt. Het is goed onderbouwd en het geeft inzichten over waar je op zijn minst bij stil moet staan als leider. Wat vooral blijft hangen is dat leiderschap altijd contextafhankelijk is. Een goede leider is iemand die weet wat de organisatie en haar individuele medewerkers nodig hebben. Het is belangrijk om te zien in wat voor soort organisatie je werkt en wat dan effectief is.
Niet alles is een koekjesfabriek
Het boek bestaat uit 3 delen. Deel 1 gaat over de leider zelf en het belang van leiderschap en management. Deel 2 gaat over de leider en de organisatie en het laatste deel gaat over leiderschap en verandering. Het is een overzichtelijk geheel en het leest vlot. De nodige humor is hen niet vreemd en dat maakt dat het geen zwaar boek is of een te stoffig verhaal, wat je misschien zou kunnen denken omdat er veel wetenschappelijke onderzoeken aangehaald worden. Hoofdstuk 5 heeft de veelzeggende titel: ‘Niet alles is een koekjesfabriek’ en beschrijft management dat gericht is op de inhoud of op het proces. We zijn steeds meer geneigd om management te zien als iets dat je overal kunt toepassen, ongeacht de inhoud, maar deze stellingname blijkt niet op te gaan voor elk type organisatie of elk type leider. Mooie conclusie vind ik dat de meest succesvolle en ook meest tot de verbeelding sprekende CEO’s niet alleen hun eigen leiderschap en organisaties op orde hebben en klaar zijn voor verandering, ze hebben ook inhoudelijk verstand van zaken.
Zelfsturing oké of passé?
De vraag die als een rode draad door het boek heen te lezen valt, is vooral wat leiderschap wél inhoudt en vanuit welke contexten je moet kijken. Genadeloos rekenen de auteurs af met zelfsturende principes en de fabels die daar omheen leven. Zij zijn stellig en geven aan dat leiderschap en management cruciaal zijn voor het presteren van een organisatie. Ik kan me helemaal vinden in het hoofdstuk dat hierover gaat. We zien veel organisaties die momenteel doorslaan richting de opvatting dat management ‘fout’ zou zijn en dat die lagen er dan maar uit moeten. Het boek roept op om veel genuanceerder te werk te gaan en dat kan ik ook iedereen aanraden.
Het boek geeft vele voorbeelden die richting geven aan het eigen leiderschap en leiderschap binnen een diversiteit van organisaties, van politiek tot aan grote bedrijven of start-ups. Ik vind het een boek voor elke leider die kritisch is op zijn of haar eigen functioneren en succes.
WWW.PIONIERSMAGAZINE.NL