WWW.PIONIERSMAGAZINE.NL
deze ‘marktwerking’ zou leiden tot lagere uitgaven voor de overheid en de burger. Rutte I, II en III zijn daar nog steeds van overtuigd. Kate legt helder uit waarom dit lineaire model al vanaf het begin niet klopte en dat het al helemaal niet werkt in de 21e eeuw van globale en complexe uitwisselingsprocessen.
Een actueel voorbeeld is de handelswijze van het farmaciebedrijf Leadiant Biosciences dat een bestaand medicijn tegen galstenen en de bijzondere ziekte CTX (kosten 300 euro per jaar per patiënt) via slinkse wegen omtovert tot een ‘nieuw’ medicijn (kosten 135.000 euro per jaar per patiënt). Ze doet dat door alle concurrerende bedrijven op te kopen en bij de EMA (Europese medicijntoezichthouder) een registratie regelt voor de zeldzame ziekte CTX. Zo verwerft dit bedrijf een monopoliepositie in Europa. In Nederland had het AMC vanwege de idioot opgelopen kosten besloten om dit medicijn zelf te maken ((25.000) maar Leadiant heeft via de inspectie aanhangig gemaakt dat er bepaalde onzuiverheden in de AMC pillen zaten. Dat bleek zo te zijn (alhoewel volledig onschuldig) en dus is het nu verboden. De inspectie heeft overigens niet dezelfde analyse uitgevoerd met het Leadiant medicijn dat naar alle waarschijnlijkheid ook vergelijkbare onzuiverheden bevat. De betrokken overheidsinstanties werken behoorlijk langs elkaar heen en hebben blijkbaar onvoldoende zicht op het ‘slimme spel’ dat gespeeld wordt.
Ook de vraag en aanbod curve is ontwikkeld binnen het gesloten kringloopraamwerk. In een micro-omgeving zonder extra verstoringen zal het misschien enige realiteitswaarde hebben. Maar het heeft niet geholpen om de financiële crisis van 2009 te voorzien. Alle economen waren volledig verrast. Ze zijn niet gewend en niet opgeleid om de maatschappelijke, economische en politieke veranderingen die zich in een versneld tempo voordoen, in een open systeem te plaatsen. Bovendien zijn deze onjuiste economische ‘wetten’ volstrekt niet behulpzaam om ons te helpen in de 21e eeuw. We hebben te maken met ernstige externe verstoringen zoals het snel naderend tekort aan fossiele brandstoffen en van zeldzame grondstoffen en met de gevolgen van de opwarming van de atmosfeer (CO2 en methaangas). We hebben te maken met enorme en toenemende verschillen in inkomen en bezit binnen en tussen landen. We hebben te maken met een toename van schaarse collectieve goederen zoals schoon drinkwater en schone lucht en nog steeds leeft een derde van de wereldbevolking onder armoedegrens van 3,10 dollar per dag en is 11% ondervoed.
We hebben meer passende economische modellen nodig! Als we anders gaan kijken, kunnen we ineens andere mogelijkheden zien. 10% van het voedsel dat nooit gegeten wordt omdat het wordt weggegooid of verloren raakt in de toevoerroutes, is voldoende om alle honger de wereld uit te helpen. Een jaarlijkse mondiale belasting van 1,5 % op het bezit van miljardairs levert voldoende geld op om alle kinderen in de lage-inkomen landen naar school te laten gaan en gezondheidszorg te bieden.