WWW.PIONIERSMAGAZINE.NL
termijn resultaten en duurzaamheid.
Het ondenkbare wordt nu onvermijdelijk, waarmee ik wil zeggen dat als wij de wereld willen inrichten langs de lijnen van een ecologische economie, we bewuste keuzes moeten maken. Het maken van die keuzes vereist al ander leiderschap terwijl het implementeren van die keuzes en onze bedrijven en maatschappij inrichten langs die lijnen om doorzettings-vermogen en Servant-Leadership vraagt.
De wereld vraagt en verlangt betekenisvol handelen en dat impliceert dat leidinggevenden minder hiërarchisch maar vanuit een realistische visie hun bedrijven en onze maatschappij moeten inrichten. Dat vraagt om betekenisvol handelen, het beste uit jezelf en het beste uit anderen willen halen. Niet gaan voor het eigen gelijk maar willen luisteren naar andere geluiden en meningen.
Einde van macht
Het nieuwe leiderschap impliceert het einde van macht. Servant-Leadership is wars van macht en beheersing. Een machtsrelatie is per definitie asymmetrisch, dus ongelijk. Het impliceert dat de een de wil oplegt aan anderen, soms tegen diens wil in. Macht is ook niet gelegaliseerd, in tegenstelling tot gezag. De bekende Franse filosoof Michel Focoult noemt macht de ‘repressiehypothese’ omdat macht uitsluit, verbiedt en censureert. Macht is synoniem aan overheersing en onderdrukking, maar in essentie is het meer een manifestatie van angst, onzekerheid en onmacht. Kortom van een persoonlijke tekortkoming die gecompenseerd moet worden.
Helaas lopen er op deze wereld te veel voorbeelden rond van machtsbezeten leiders. Ik hoef ze niet bij naam te noemen. Dat het anders kan, zien we ook en die namen noem ik graag. Denk aan Jacinda Ardern, de eerste minister van Nieuw-Zeeland, Katrín Jakobsdóttir, de eerste minister van IJsland of Mette Frederiksen, de eerste minister van Denemarken. Allemaal vrouwen. Toeval, of zegt het iets over de wijze waarop mannen en vrouwen in het leven staan? Vrouwen kunnen over het algemeen beter met gezag omgaan. Daarnaast hebben vrouwen hun emotionele vaardigheden, met name empathie, beter ontwikkeld dan mannen en zijn ze, wellicht biologisch bepaald, meer gericht op dienen, zorgen en bij elkaar houden, dan mannen.
"De wereld en allen die daarin leven en werken, verlangen iets anders van leidinggevenden."
Compassionate Love
Servant-Leadership begint met zelfkennis. Mensen met zelfkennis en zelfvertrouwen hebben geen macht nodig omdat ze zijn en gezien worden. Eén van de kenmerken van Servant-Leadership is ‘Compassionate love’. Het betekent van de ander kunnen houden, zoals je van jezelf houdt. Niet vanuit narcisme, paternalisme of egoïsme maar puur vanuit liefde omdat je weet dat iedereen erkenning nodig heeft omdat die erkenning in essentie nodig is om jezelf uiteindelijk te kunnen omarmen.
Het is een nieuwe bouwsteen, de verbindende factor, om organisaties, gezinnen, samenlevingen en de wereld te vormen in deze tijd van transitie. De oude rationalistische bouwstenen zijn onvoldoende gebleken om blijvend en duurzaam resultaat te behalen. De wereld en allen die daarin leven en werken, verlangen iets anders van leidinggevenden.
Servant-Leadership begint met kwetsbaarheid. Servant-leaders zijn geen helden. Bovenal zijn ze mens, maar wel een mens met een speciale gave, namelijk de gave van leiderschap, de gave om anderen een weg te bieden en perspectief. Vooral in een tijd dat dit perspectief vervuild is door oud denken, verouderde theorieën en niet meer werkende modellen. De beweging van de neoliberale economie naar een ecologische economie of betekenis economie en de situatie die thans in de wereld heerst, maakt ons dat haarscherp duidelijk. De tijd voor een nieuwe economie, die rekening houdt met de grenzen van onze planeet, is aangebroken.
Een Servant-leader voelt zich verantwoordelijk voor het transformeren van heersende en verouderde systemen naar nieuwe toepassingen die bijdragen aan een wereld waarin duurzaamheid, welvaart en welzijn inclusief zijn. Het moment van transformatie is gaande en zal in een tijdbestek van jaren plaatsvinden. Balans tussen wie je bent als zakelijk leider en als mens is belangrijk in een situatie als deze.
Je verstand en je gevoel zijn in evenwicht en daarom ben je als geen ander in staat perspectief te bieden, mensen uitzicht te geven op wat er straks komt.
Deze periode is een grote oefening in vertrouwen in jezelf en de toekomst. En vanuit die positie help je dan ook anderen vertrouwen te hebben in zichzelf en hun toekomst.
Van hoofd naar hart
Om rustig te blijven en jezelf en jouw organisatie voor te bereiden is het belangrijk afscheid te nemen van oude overtuigingen die constant de boventoon voeren in ons denken en handelen. Wanneer we de weg van ons hoofd naar ons hart bewandelen en op een diepere, gevoelsmatige en intuïtievere manier durven te leiden, ben je de rots in de branding en een voorbeeld voor je mensen.
Wil je vanuit de filosofie van Servant-Leadership leidinggeven en weten wat dat van je vraagt? Wil je weten hoeveel Servant-Leadership potentie je hebt en er al in je organisatie aanwezig is? Vraag dan een (online) gesprek aan op
www.servant-leadershipsolutions.nl
Over de auteur:
Daan Fousert (1947) is redactielid en auteur voor Pioniers Magazine. Daan wordt algemeen beschouwd als de grondlegger van Servant-Leadership in Nederland. Hij schreef diverse boeken over Management, Human Resources en Dienend-Leiderschap. Zijn professionele focus is gericht op de volle breedte van leiderschap en de ontwikkeling van mensen.Daan is algemeen directeur van Servant-Leadership Solutions. Daarnaast is Daan beeldhouwer en auteur van inmiddels al weer 7 romans.
Foto: Kees Muizelaar