WWW.PIONIERSMAGAZINE.NL
onszelf maar beter collectief uit de kringloop onttrekken? Als ik op ons poldermodel mag vertrouwen, dan bestaan alle opties straks naast elkaar. Mensen die meer voor het natuurlijke voelen, kunnen composteren en voor hen die van clean en science houden, is er resomeren. Voor ieder wat wils, als ultiem zelfbeschikkingsrecht.
Bewust uitvaren
De keuze voor begraven, cremeren, humuseren, resomeren of hoe lang die lijst ook mag worden, is niet het enige vraagstuk rondom een milieubewuste uitvaart. Susanne: “Alle keuzemogelijkheden die ik met families bespreek, hebben een impact. Over het algemeen is er weinig duurzaam aan een uitvaart. Er komt een grote groep mensen samen, vaak van ver en soms zelfs overgevlogen.
"Als je altijd bewust in het leven hebt gestaan, dan is het misschien net zo belangrijk voor je om bewust te zijn van de impact van je uitvaart ooit"
Voor de kist is een boom gekapt, of erger nog: een spaanplaat kist wordt samengehouden door formaldehyde. Bij de uitvaart nuttigen we iets, maar door alle emoties hebben we veel minder trek dan waarvoor is ingekocht, ‘want niemand mag te kort komen’. Het gebruik van mensen om een bosje gekweekte bloemen mee te nemen heeft tot gevolg dat er na de ceremonie een verweesde bloemenzee achterblijft. En om ons gevoel ritueel te geven, laten we met zijn allen ballonnen op. Voor het graf willen we toch het beste en kiezen we natuursteen, onze ogen sluitend voor het feit dat dat onder slechte arbeidsomstandigheden is weggehakt uit miljoenen jaren oude Chinese of Indiase gebergten.
Al deze onderdelen van de uitvaart hebben een impact op het milieu en het is daarom ontzettend belangrijk om bewust te zoeken naar vriendelijkere alternatieven. Zo zijn er houten kisten gemaakt van snelgroeiende bomen uit zorgvuldig beheerde Nederlandse bossen, worden er manden gevlochten van lokale wilgentenen en is begraven in textiel op z’n retour: in plaats van in een kist, wordt iemand in een wade gewikkeld, bijvoorbeeld van hennep. Je mag in een eigen auto worden vervoerd, in een elektrische of op een bakfiets. Qua catering zijn er steeds meer biologische producten en plantaardige opties. Voor de leftovers is het inmiddels normaal om een doggy bag te vragen. Bloemenzeeën worden beperkt doordat mensen gevraagd zijn om slechts één bloem mee te nemen, misschien wel stiekem wild geplukt. En er is een nieuwe hippe handel ontstaan in - jawel - tweedehands grafstenen. Ook zijn er mensen die kiezen voor natuurbegraven: gebieden waar dankzij het verdienmodel van uitvaarten nieuwe natuur geschept kan worden en waar strikte regels bestaan over materialen die de grond in mogen.”
Wat laat je achter?
Als je altijd bewust in het leven hebt gestaan, dan is het misschien net zo belangrijk voor je om bewust te zijn van de impact van je uitvaart ooit. En hiervoor zijn dus talloze mogelijkheden. Het allerliefst zou ik mensen willen inspireren over hun uitvaart terwijl ze nog volop in het leven staan. Hoe wil je dat men zich jou herinnert? Wat laat je achter? Niet alleen bij jouw dierbaren, maar ook op de planeet? Dat wat je achterlaat, zou iets moeten zijn waarin je gelooft. Iets met liefde, iets met de natuur. Ik vind het zelf enorm helend om stil te staan bij mijn sterfelijkheid. En inspirerend om na te denken over hoe anderen aan mij zullen terugdenken, en welke betekenis ik uit het leven wil halen. Wat hoop ik achter te laten bij anderen? De dood zet je leven in een zinvol perspectief.”
Meer over de uitvaartonderneming van Susanne vind je op haar website www.bijafscheid.com.