WWW.PIONIERSMAGAZINE.NL
Het vraagt vertraging, onderzoek naar binnen toe om te weten van waaruit je handelt. Om te weten of je vanuit je mooiere grotere zelf handelt, in liefde en vertrouwen. Pas als je daarop aangehaakt bent, kan je bouwen aan die nieuwe wereld. Vanuit dat hogere weten ben je in staat in het moment het goede te doen. Uiteindelijk gaat het dan natuurlijk weer heel veel sneller, kan je in een flow komen, krijg je de juiste ontmoetingen op je pad, gaan mensen met je mee bewegen. Dus vertragen om te versnellen geldt ook hiervoor. Ik zeg altijd: hoe langzamer, hoe sneller...
De reguliere wetenschap vergeet dat we met betrekking tot de samenleving en de economie niet alleen de kennende subjecten zijn, maar ook de te kennen objecten. Als subjecten maken we deel uit van de te onderzoeken sociale werkelijkheid. De samenleving is geen mechaniek, maar een organiek. Organisch denken, levend denken: dat is precies wat we in de academie oefenen. We ontwikkelen daar onderzoeksmethoden voor die we graag binnen de reguliere universiteiten zouden willen laten testen.
We zijn geneigd om voor de oplossing van de complexe problemen in onze samenleving naar de overheid te kijken. Vind jij dat de overheid op dat terrein al iets doet of schiet de overheid daarin te kort? Zo ja, wat kan de overheid dan al wel doen?
Die neiging blijkt men te hebben, ik heb die neiging niet. Ik ben ook de overheid en hoef dus niet naar ze te kijken. Zoals ik ook de ondernemer ben en ook de onderwijzer en dat bedoel ik niet lullig.
In ons huidige denken heeft de economie zich terreinen toegeëigend die tot de commons behoren. Zoals het eigendom van grond en andere productiemiddelen zoals geld, kapitaal en arbeid. Dit maakt ook dat de overheid haar eigenlijke rol heel moeilijk kan spelen. Zij is zelf belanghebbende geworden in het krachtenveld rondom eigendom van grond en de winsten die dit oplevert.
Het vraagt heel veel bewustzijn om overheid en economie weer te ontvlechten. Wij dragen ons steentje daaraan bij, de huidige economische wetenschap is de totale afwezige in deze transitie. Wij hebben geleerd naar experts te kijken voor het antwoord. Het gaat dus nog wel even duren voor de overheid haar echte speelruimte weer kan innemen en een gezonde rol kan vervullen. Hier en daar zie ik wel moedige pogingen om diversiteit toe te laten bijvoorbeeld. Om projecten in een experimenteer fase te ondersteunen zonder dat het meteen voor iedereen en overal moet gelden. Dat is mooi. De overheid in een ondersteunende rol van de transitie.
Het domein van de overheid is volgens ons het formuleren van wetten en regels die de onderlinge betrekkingen regelen en die voor iedereen gelden. Dat kan ook al op hele kleine schaal, tussen mensen onderling. Zodra je als gemeenschap huishoudelijke regels gaat opstellen en mensen aanwijst die de procedures bewaken, raak je eigenlijk al de kernfunctie van wat we nu overheid noemen waarmee het begrip overheid ook dichterbij komt in ons denken.
De overheid zoals hij nu is, buiten bereik en met veel taken, zou dus geminimaliseerd kunnen worden tot mensen en afdelingen die de onderlinge betrekkingen, meer of minder democratisch, regelen zoals hoe we omgaan met onze productiemiddelen arbeid, kapitaal en grond. Het verstrekken van een basis inkomen, het vastleggen van allerlei vrijheiden, het regelen van het verschil tussen de meest en de minstverdienende in een organisatie enz. Het naar binnen toe handhaven (politie) en naar buiten toe beschermen (defensie). Wat ons betreft kan al het andere aan de burgers worden overgelaten, zoals bijvoorbeeld de inhoudelijke invulling van het onderwijs, het inrichten van de omgeving, het toebedelen van kapitaal en het ter beschikking stellen van grond, de overwinsten schenken aan de culturele sector zoals onderwijs, kunst, wetenschap en gezondheidszorg. Je begrijpt het al: aardig wat ministeries zouden kunnen worden opgeheven.