WWW.PIONIERSMAGAZINE.NL
De elementen in een organisatie
We dragen allemaal alle elementen in onszelf, maar vaak is er wel één te herkennen als meer dominant, staat in het boek ‘The four elements of success’ van schrijfster Laurie Beth Jones, waar dit artikel op is gebaseerd. Hierin noemt de schrijfster de betekenissen, gedragingen, waarden en behoeften van de vier verschillende elementen.
Als je binnen een organisatie rondkijkt, dan zie je er al snel voorbeelden van terug. Zoals de vurige nieuwe manager die wel eens even de zaak komt verbeteren, de gevoelige assistent die aan zijn water voelt wat er speelt, de onstuimige verkoper die als een wervelwind binnenloopt en snel weer vertrekt naar nieuwe klanten en de gestructureerde boekhouder die stevig met beide benen op de grond staat.
Zijn het stereotyperingen? Zeker, maar wel herkenbare, zodat het interessant is om te onderzoeken hoe je deze elementen in je voordeel kunt gebruiken. Elk element heeft zo zijn eigen waarden, die we ook terugzien in gedrag en gekozen omgeving. Vuur gedijt bijvoorbeeld het beste bij uitdagingen en confrontaties, water juist het beste bij harmonie en kalmte, lucht houdt van chaos en verandering en aarde weer van orde en structuur.
Herken je element
Hoe herken je nu je eigen element? Neem even een moment de tijd om woorden te bedenken die de verschillende elementen beschrijven. Hoe zou je vuur omschrijven? En water? Welke woorden geef je aan aarde? En aan lucht? De omschrijving die het meest herkenbaar en vaak ook het meest flatteus is, dat ben je waarschijnlijk zelf.
Check het ook even met mensen die jou goed kennen, op je werk en thuis. Je kunt vuur wel sexyer vinden klinken, maar als mensen je toch echt al jarenlang ervaren als ‘stille wateren diepe gronden’ (water) of als ‘rustig, ordelijk en stabiel’ (aarde), neem het dan maar van hen aan. Overigens heeft elk element zo zijn eigen voor- en nadelen, dus laat mogelijke oordelen erover maar los.
"Het gaat niet om het toepassen van een trucje, maar om het herkennen, respecteren en waardevol behandelen van mensen
die anders zijn dan jezelf."
Binnen organisaties kan de neiging bestaan om mensen te typeren als leiders of volgers, maar dat is een wel heel oppervlakkige benadering. De werkelijkheid is natuurlijk veel complexer en juist voor optimale samenwerkingen is inzicht hebben in de verschillende elementen nuttig. Een voorbeeld uit het boek: een groep verkopers binnen een bedrijf liep steeds tegen weerstand op bij inkopers. Toen de verkopers het inzicht kregen dat ze zelf het element wind waren, werd er veel helder voor hen.
Ze gebruikten vooral woorden waar ze zelf een voorkeur voor hadden: snelheid, verandering, vlug, nieuw en anders. Ze beseften dat de inkopers vooral aarde-mensen waren, die terugdeinsden van de lucht-termen. Aarde reageert juist positief op woorden als: systematisch, verbeteringen, lange termijn, betrouwbaarheid en doelmatigheid. Toen de verkopers meer de taal van de inkopers gingen spreken, verkochten ze tien keer meer orders.
Hierin gaat het niet om het toepassen van een trucje, maar om het herkennen, respecteren en waardevol behandelen van mensen die anders zijn dan jezelf. Je hoeft in je taalgebruik jezelf niet weg te cijferen, maar je houdt wel meer rekening met de ander en met dat wat je wilt bereiken.
Voordat je met een vinger gaat wijzen naar anderen is het trouwens belangrijk om eerst inzicht in jezelf en in je eigen element te krijgen. Kijk wat je in de beschrijving hieronder van jezelf herkent en vervolgens wat je terugziet van de elementen in de mensen om je heen.