Open Akses – Shtyllat e një nevoje
Informacioni nuk është dije –
thoshte Einstein. Por çfarë është
dije dhe çfarë është informacion? Dallimi mes tyre është
shpesh një kufi kontradiktor.
Dija(?); Unë vetë do doja të citoja këtu filozofin tim të preferuar
që thotë “Dija është vetëm një
besim i justifikuar”. Dhe në fakt
nëse hedhim një vështrim të
disa gjërave që ne besojmë, ato
janë të lidhura me dijen tonë. Ne
i dimë ato, siç di dhe unë që çdo
gjë që do them këtu tani është e
vërteta për mua. Por, ç’mund të
themi për informacionin(?); sipas Wikipedias, informacioni nuk
është gjë tjetër veçse një simbol
ose një sekuencë e cila shpesh
çon në pëcjelljen e një mesazhi
të caktuar. Kthehemi përsëri tek
Platoni. Siç shumë nga ju e dinë
që mësuesi i Platonit dhe mësuesi i të gjithë njerëzimit, Sokrati,
vdiq sepse besonte tek sistemi,
besonte se njerëzit shpërbleheshin ashtu sikurse dhe ndëshkoheshin sipas rastit – besim
që siç thashë e çoi Sokratin në
varje. Shumë kohë më vonë, falë
kësaj traume Platoni pasi takon
dhe njihet dhe me Pitagoren
dhe trajton problemet “matematike” të të “qënit”, kthehet dhe
krijon fabulën mbase më të njohur që i dha dhe frymëzim krijimit të mëvonshëm të librit më
të lexuar në histori, Biblës. Fabula tregonte një njeri i cili i liruar
nga vargojtë e mosdijes, mësonte përmes kuriozitetit, besimit të
tij, përpjekjet dhe dëshirës për
të ditur, dijen e vërtetë. Ai përballet me këtë dije, dhe ndërsa
6
është përballë kësaj dije (që ai
i personifikon me një diell të
madh), ai vendos të kthehet dhe
t’u thotë miqve të tij që jashtë
asaj errësire që ata rrinë para një
muri duke soditur hijen e tyre,
ekziston një vend ku ndodhet
dija dhe ajo është një ndjenjë e
ngrohtë. Ata si përfundim e vrasin. Dhe këtu shohim të njëjtin
fat që ka patur dhe Sokrati por
dhe Krishti më vonë.
Kjo është një histori e shkurtër,
dhe me shpresë do ta kuptoni, sepse tregohet gjithnjë prej
meje. Por më parë do të tregoj
pak për Open Akses nëpër botë,
çfarë ka sjellë dhe pse është krijuar.
2.
Nevoja për një makineri
referimi (nevoja për të rregulluar
kaosin e “mos – rrymës”)
Këto të dyja sot i shohim të manifestuara në gjërat që janë kaq të
bezdisshme, siç janë parazitizmi
dhe shkëputja nga realiteti i kontekstit botëror (për momentin
ne nuk jemi një vend i cili mund
të konkurojë as në rajon me atë
që ka), kur në fakt për një vend si
yni në vend që të rrijë kot duhet
të punojë.
Pa Fokus
Në mbështetje të
Por në çfarë aspekti janë shtruar
këto sfida në kontekstin tonë?
Posaçërisht këto sfida nuk janë
të panjohura për publikun,
janë po ato që kanë qenë dhe
në fakt është dhe pikërisht dhe
problemi në vetvete, sepse informacioni i përket këtij rendi të
vjetër që përdor prej kohësh të
njëjtën metodologji, të njëjtën
arsye të pandryshuar dhe sipas
tyre legjitime. Ata flasin për informacionin që duhet të ishte
në masë ndërsa vetë kur u bie
rasti, bëjnë citime herë pas here
të pavend. Problemi është që në
këtë mënyrë ata nuk bëjnë asgjë
tjetër vetëm sa kalben. A është
liria e informacionit një koncept
i majtë? Le të jetë. Për sa kohë i
shërben një qëllimi kaq të madh,
do të ishte një diçka pamendtë
që të mundohemi të gjejmë të
keqen aty ku nuk është.
Por kush janë problemet që
të gjithë ne mund të hasim në
përpjekjen e realizmit të këtij
projekti:
1. Vetëmjaftueshmëria
7