Mbretëresha
e NOBELIT
2013
historitë e saj “prekëse,
dhe të vërteta” të cilat
zbulojnë kompliksitetin
njerëzor përmes një
thjeshtësie stili të
dukshëm
Alice Munro, Fituesja i çmimit NOBEL në Letërsi
Alice Munro u lind më10 korrik 1931 në Wingham , e cila ndodhet në provincën kanadeze të
Ontarios . Nëna e saj ishte një mësuese, dhe babai i saj ishte një fermer dhelprash. Pasi mbaroji
shkollën e mesme, ajo filloi të studiojë gazetari dhe gjuhë angleze në Universitetin e Western
Ontario, pori ndërpreu studimet e saj në kohën kur ajo u martua në vitin 1951. Së bashku me
të shoqin, ajo u vendos në Victoria, British Columbia, vend ku çifti hapi një librar të vogël.
Munro filloi të shkruajë tregime në adoleshencë e saj, por botoi veprën e saj të parë në formën
e një libri në vitin 1968, përmbledhja me historitë e shkurtra që quhej “Vallja e Shades Lumtur”, e cila mori vëmendje të konsiderueshme në Kanada . Ajo kishte filluar botimin në revista
të ndryshme që nga fillimi I 1950. Në vitin 1971 ajo botoi përmbledhjen e tregimeve “Jetën e
drejtë e vajzave dhe grave”, të cilat kritikët e kanë përshkruar si një Bildungsroman.
Munro është i njohur kryesisht për tregimet e saj të shkurtra dhe ka botuar shumë koleksione gjatë viteve. Veprat e tij përfshijnë Kush mendoni ju se jeni ? ( 1978), Hënave të Jupiterit
(1982), Arratisja (2004 ), Pamja nga Kepi i Kështjellës( 2006) dhe Lumturia Shumë e Tepërt
(2009 ). Përmbledhja e tregimeve, Miqesi, Rrotull , Loveship , Martesa (2001 ) u bëbaza e filmit “Larg prej saj” nga viti 2006, me regji nga Sarah Polley. Mbledhjen e saj më e fundit është
“E nderuar jetë” ( 2012) .
“Virgjëreshat shqiptare” fokusohet në jetët e dy personazheve
kryesorë të librit, Lottar e cila rrëmbehet nga fisi i gegëve dhe
Claire e cila jeton në Londër por zhvendoset në Victoria të Kanadasë pas divorcit me burrin Donald. Claire është rrëfimtarja e historisë së Lottar por në libër kemi edhe një rrëfim të dytë pasi Claire
e mëson këtë histori nga një kliente e librarisë që sapo ka hapur,
Charlotte.
Charlotte është një regjizore dhe mendon se kjo histori mund të kthehet në në
film shumë interesant. Libraria është vendi ku Claire dhe Charlotte takohen
pasi kjo e fundit viziton librarinë bashkë me burrin e saj Gjurdhi.Struktura e
librit zhvillohet hap pas hapi duke filluar me rrëfimin e Claire për historinë
që dëgjon nga Charlotte e ndërthurur kjo me ndodhitë e jetës së vetë Claire.
Rrëfimtarja ndërkaq tregon ndodhitë e jetës së saj në lidhje me marrdhëniet e
këqija me burrin Donald me të cilin divorcohet, për një lidhje të re me një burrë të quajtur Nelson dhe për vendimin që merr për t’u bërë pronarja e një librarie. Besohet se rrëmbimi i Lottar nga fisi i Gegëve ka ndodhur në vitet 1920.
Historia ngjet kështu: “Ajo kishte marrë një udhëtim me vapor që nga porti i
Triestes për të mbërritur në bregdetin e Dalmacisë, e shoqëruar nga miqtë e
saj britanikë. Ndërsa një mëngjes herët ajo del vetëm në portin e Barit e shoqëruar nga një udhëzuesi turistik, ajo rrëmbehet nga fisi i gegëve. Në malet e
Malsisë së Madhe personazhi kryesor mundohet t’u thotë atyre emrin e saj
dhe gjithë çka ata dëgjojnë është fjala “Lottar”. Ajo kishte nj? ?????????????????)????????????????????????????????????????????????????????????????????)??????????????????????????????????????????????????????????????????)?????????????????M?????????????????????????????????????????????????????)????????????????????????
??? ????????????????????????????????????)?????????????9?????????????????????????????????????????1????????)?????????????????????????????????????????????1???????????????????????????????????q?????????????t???????????????????????????????????????????)??????????????q???????????????t???????????????q????????????????t????)1????????????????????????????????????????????????????????????)??????????????????????????????????????????????????????????????1????????????????????????????????????????????????????????????????????????)????????????????????????/???????????????????????q????????t??????????)?????????????????????????????????????????????????????????????????)???????????????????????????)!???????????????????????????????????????????????1??????)????M???????????????????????????????-????????? ??????????????)????????????????????????I?????????
????????????????????????????)???????????????9????????????????????????Y?????????????????)??????????
?????((0