45
De lessen van Ubuntu
Mungi Ngomane, De lessen van Ubuntu – De Afrikaanse filosofie voor
een gelukkig leven | Vertaald door Elisabeth van Borselen, met een
voorwoord van Desmond Tutu | HarperCollins, 2019 | Hardcover,
256 pagina’s | ISBN 9789402704273 | € 19,99, ook verkrijgbaar als
e-book en luisterboek
De kronieken van Ubuntopia
In Zuid-Afrika is het boek een bestseller. De auteur heeft dan ook
een fikse streep voor; ze is de kleindochter van aartsbisschop
Desmond Tutu, die samen met Nelson Mandela de Afrikaanse
ubuntu-filosofie onder de aandacht van de wereld bracht.
Een Afrikaans gezegde luidt: ‘Wijzen bouwen bruggen, en dwazen
bouwen muren.’ Dus hoe leren we, in een tijd waarin mensen steeds
meer van elkaar vervreemden, om bruggen te bouwen? Ubuntu
is hierop het antwoord. De term komt uit het Xhosa en betekent
dat iedereen verbonden is met elkaar. ‘Ubuntu’, zegt Tutu in zijn
voorwoord, ‘vraagt compassie en moed.’ En: ‘Iemand met ubuntu
beweegt zich voorzichtig door de wereld, omdat hij iemand is die de
enorme waarde van iedereen met wie hij in contact komt erkent.’ In
haar voorwoord verklaart Mungi het belang van ubuntu ten opzichte
van zelfzorg. ‘Ubuntu leert ons om bij het zoeken naar antwoorden
ook buiten onszelf te kijken. Bij ubuntu gaat het erom dat je het
grotere geheel ziet, de andere kant van het verhaal. Ubuntu draait
om contact zoeken met onze medemensen bij wie we misschien
troost vinden of vervulling, of het gevoel ergens bij te horen – dingen
waar we allemaal naar verlangen. Ubuntu maakt duidelijk dat
iemand niets is zonder andere mensen. Iedereen hoort erbij en ras,
geloof of kleur doen er niet toe. Ubuntu accepteert en respecteert
onze verschillen.’
In 14 lessen – hetzelfde aantal als de hoofdstukken in de grondwet
van de Rainbow Nation en daarmee een eerbetoon aan het werk
van haar grootvader – geeft Mungi ons de ruimte om een mooi
mens te worden. De opdrachten zijn krachtig door hun eenvoud, de
Afrikaanse gezegdes een genot.
Een absolute aanrader!
In 2019 verscheen van de hand van Leontine van Hooft, auteur van
twee managementboeken over ubuntu, een ‘artistiek kinderboek,
gebaseerd op Afrikaanse legenden’. In januari 2020 wordt deel II
verwacht, Balla en het Geheim van de Bron. De illustraties zijn van
de hand van de in Nederland wonende, uit Rwanda afkomstige
cultuurexpert Jean-Claude Ngumire. De verhalen, verteld door Balla
de Griot, gaan over liefde, vriendschap, slimheid en leiderschap en
zijn vormgegeven in een mix van stripverhaal en raamvertelling,
voorzien van interessante achtergrondinformatie (wikitopia). Bij de
kronieken hoort een fantastische website met webshop,
https://ubuntopia.world/ waarin je naar hartenlust kunt
ronddwalen. Geheel in het kader van de ubuntu-filosofie wordt er
door aanschaf van een boek hier, een boek vertaald in het Engels
naar een minderbedeeld kind daar gestuurd. In het geval van het
eerste boek naar Zuid-Afrika en Kenia. Een mooie cadeautip voor
kinderen en (groot)ouders die een band met Afrika hebben.
Leontine van Hooft, Jean-Claude Ngumire, Balla en het Woud der
Legenden | GreenDreamWorks, 2019 | hardcover, 60 pagina’s |
ISBN 9789082098730 | € 22,95