Nelson Mandela
mijn vriend én mijn gevangene
Christo Brand is een blanke Zuid-Afrikaan. Geen man of naam die de wereld zou veroveren.
Hij was echter de bewaker én vriend van Nelson Mandela tijdens diens gevangenschap. We
ontmoeten in Kaapstad de man die gevangene Nelson Mandela gedurende de
belangrijkste jaren van diens leven beter heeft gekend dan wie ook.
De meest bijzondere plek om Christo Brand te treffen is op de
kade waar vroeger de boot naar Robbeneiland vertrok. Waar
politieke gevangenen aankwamen en moesten wachten op de
overtocht naar een leven dat vaak omschreven werd als een hel.
Robbeneiland, een grimmige en geïsoleerde plek waar de zee
woest tegen de rotsen beukt, eiland van de verschrikkingen, een
voormalige leprakolonie en sinds de Zuid-Afrikaanse apartheid de
plek waar politieke gevangenen werden opgesloten. In principe
voor altijd.
We spreken 2016 Kaapstad en in de zon straalt de fameuze
Tafelberg, door Nelson Mandela altijd de “berg van hoop”
genoemd. Vanuit zijn cel had gevangene 46664 uitzicht op de
monumentale berg en ondanks het verdict levenslang hoopte hij
ooit weer als vrij man voet aan wal te kunnen zetten.
Bewaker op Robbeneiland
Zijn lange weg naar de vrijheid liep Mandela voor een groot deel
samen met Christo Brand, een boerenzoon die in 1979, ten tijde »
Tekst: Marjolein Westerterp Foto’s: Peter Boshuijzen en privébezit