Edepsiz " edebiyat " olur mu ? Kelimeye bakacak olursak hayır çünkü " edebiyat " hakikaten " edep " ten gelmiş . Kültür ve ahlaka , görgü kurallarına ilişkin literatüre topluca " edebiyat " denmiş . " Edep ", " adap ", " edebiyat "; tüm bu kelimelerin kökünde Arapçada " terbiyeli ve kültürlü idi " anlamındaki " adaba " fiili var .
" Tatil " in içinde " atıl " var , " atalet " var . Tüm bu kelimeler Arapçada " hareketsiz , başıboş idi " anlamındaki " atala " fiilinden gelmiş . " Tatil " de haliyle " salma ", " başıboş bırakma ", " ihmal etme " anlamına geliyor .
" Ödev " kelimesinin kökünü herhalde tahmin etmişsinizdir : " öde ". Peki bu kelimeyi neden ödemeyle ilgili işler yerine ders dışında yapılan çalışmalar , zorunluluklar için kullanıyoruz ? Cumhuriyetin ilk yıllarındaki Öztürkçeleştirme çalışmalarının meyvesi olan " ödev " kelimesi , Fransızca " devoir " kelimesinden ilham alınarak oluşturulmuş . " Devoir " hem bir şeyi yapma zorunluluğunu hem de borçlanmayı anlatmış . Biz de o zorunluluk fikrini " öde " fiiline uyarlayıp " ödev " i icat etmişiz .
BETÜL DOMA SİSLİ EDEBİYAT ÖĞRETMENİ
54
FKDAL Kültür , Sanat , Edebiyat Dergisi No : 2