DECEMBER 2023 • Foto | Nils Kok en Joost Gijsbers
Business 33 is , meteen voor energielabel A te gaan . Verduurzaming van kantoren leidde in 72 procent van het totale vloeroppervlak dat werd verduurzaamd , tot een labelsprong naar energielabel A of beter . Bij commercieel vastgoed waarvoor de energielabel C-plicht niet gold , zoals winkels en hotels , koos slechts 45 procent van de eigenaren die verduurzaamden voor een labelsprong naar energielabel A .”
Grotere waardeverschillen Volgens de professor heeft de aankondiging van de energielabelplicht ook tot grotere waardeverschillen geleid tussen ‘ groene ’ en ‘ bruine ’ (= energie-inefficiënte ) kantoren . “ Prijsverschillen op basis van energiezuinigheid waren er al voor zowel de huurprijs die de eigenaar aan de huurders kan vragen , als voor de verkoopprijs als het kantoor van eigenaar verandert . Het verschil in verkoopprijs tussen kantoorgebouwen met energielabel C en kantoren met energielabel D en slechter nam in de periode 2018-2022 echter met twintig procent toe . De prijs per vierkante meter voor kantoren met een Energielabel G daalde zelfs met bijna veertig procent .”
Uitgaande van een gemiddelde transactieprijs van € 1.500 per m2 , zou dat volgens Kok betekenen dat een kantooreigenaar ongeveer € 600 per m2 kan investeren om het gebouw een labelsprong te laten maken van energielabel G naar energielabel C . Joost : “ Grote vraag is of zo ’ n labelsprong ook technisch wel haalbaar is . Voor veel kantoren met energielabel G is het waarschijnlijk aantrekkelijker om ze van de kantorenmarkt te halen , bijvoorbeeld door ze in woningen te transformeren . Uiteraard op voorwaarde dat de eigenaar hiervoor de financiële middelen heeft .”
Binnen Europa was Nederland het eerste land dat met een minimale energielabelplicht probeerde om de energieprestaties van kantoren te verbeteren
Meer comfort , lagere energiekosten Volgens Nils Kok heeft het onderzoek ook aan het licht gebracht dat ruim dertig procent van alle kantoren eind 2022 nog helemaal geen energielabel had en dat slechts 55 procent over energielabel C of beter beschikte . “ Daaruit blijkt dat nog heel veel eigenaren niet in actie zijn gekomen . Anders dan banken en institutionele beleggers , die zich onder invloed van de energielabelplicht wel zijn gaan focussen op de duurzaamheid van kantoren , denken bedrijven met een eigen kantoor en particuliere beleggers met een paar kantoorpanden vaak nog dat het hun tijd wel zal duren .”
Ook huurders zijn door de energielabelplicht volgens Gijsbers nauwelijks in beweging gekomen . “ Ze zijn bereid meer huur te betalen voor een energiezuinig kantoor met energielabel C of beter , want dat gaat gepaard met meer comfort en lagere energiekosten . Maar in heel veel regio ’ s is weinig aanbod van kwalitatief goede en energiezuinige kantoren , waardoor huurders nog steeds vooral naar aspecten als locatie , bereikbaarheid en voorzieningen kijken . Als ze al aan het denken werden gezet en het gesprek aangingen met de eigenaar , was het aan het begin van de oorlog in Oekraïne toen de energieprijzen opeens de lucht in schoten .”
Stevige boetes Terwijl de discussie over de effectiviteit van de energielabelplicht nog volop gaande is , ook tussen Nils Kok en Joost Gijsbers , staat al wel vast dat het beleidsinstrument navolging krijgt . In Nederland mogen huurwoningen met energielabel E of lager vanaf 2029 niet meer worden verhuurd . En de minimale energielabel C-plicht gaat vanaf 2030 in de hele Europese Unie ook voor andere commercieel vastgoed-segmenten gelden , zoals winkels en hotels . “ Vooral institutionele beleggers en banken zijn gevoelig voor de sterke waardedaling van onzuinig vastgoed die voortvloeit uit de energielabelplicht ,” concludeert Nils . “ Richting huurders zal meer moeten worden ingezet op handhaving , met stevige boetes bij niet-naleving en uiteindelijk sluiting van een gebouw . Dat zal de vraag van huurders naar onzuinige gebouwen sterk doen afnemen en daarmee de businesscase om te investeren in de energie-efficiëntie van gebouwen verder verbeteren .”