20
Agrarisch & Landelijk
Tekst: Hans Smit
•
NVM MAGAZINE
Transitie van Vrijkomende Agrarische Bebouwing
NVM
signaleerde in een eerder rapport dat in 2030 de helft
van alle Vrijkomende Agrarische Bebouwing (VAB) onge-
bruikt zal zijn en dat is meer dan de totale leegstaand van
kantoren en winkels. De vereniging schat dat ongeveer
de helft van de totale leegstand gesloopt kan worden om
bijvoorbeeld plaats te maken voor woningbouw.
De agrarische ondernemers die overblijven investeren fors in
schaalvergroting niches, zoals biologische landbouw. Andere
ondernemers vinden een stabieler verdienmodel door het
bedrijf te combineren met zorg, recreatie en horeca.
•
Aelmans ziet vaak een combinatie van een boerenbedrijf met
zorgverlening: “Vaak werkt de vrouw of dochter al in de zorg en
begint ze op de boerderij een dagopvang. Het is geen vetpot, maar
wel rendabeler dan het boerenbedrijf. In de specifieke ouderenzorg,
de Wajongers en kinderopvang zit wel groei, maar dan wordt er
natuurlijk wel iets van je gevraagd. Je kunt nog zo’n goede boer zijn,
maar zorgverlener is een vak apart. Maar voor veel boeren vormen
deze combinaties een prima verbreding van hun inkomen.”
Coaching
Kroon op werk
Al heel wat landbouwers hebben hun stallen of kassen
ongebouwd tot caravanstalling of boerencamping. Dit
segment lijkt verzadigd, hoewel er met luxere thema-campings
nog wel groeikansen zijn. Maar vooral de horecavoorzieningen
zitten in de groei. “Veel boerderijen liggen mooi in het land
schap en dan is een terras met een eenvoudige keuken
een prima knooppunt voor wandelaars en fietsers,” zegt Jo
Aelmans. Aelmans begon bijna dertig jaar geleden met een
agrarisch adviesbureau in het Zuid-Limburgse Voerendaal.
Gaandeweg groeide het bedrijf uit tot Aelmans Adviesgroep
met diverse vestigingen en specialisaties zoals planologie,
milieu, taxatie en makelaardij en bedrijfskundig advies. “De
makelaardij is bijna de kroon op ons werk geworden. Voor de
bemiddeling bij koop of verkoop is er al een heel traject van
bedrijfskundige advisering, afweging van kansen en bedrei-
gingen en ook een stuk persoonlijke coaching afgelegd.”
Jo Aelmans
Agrarisch & Landelijk
Foto's: René van den Burg
Aanvulling
Het buitengebied
bruist en borrelt
Het rustieke platteland bruist en borrelt als nooit tevoren. Dorpen en streken
ontvolken en boeren worden geplaagd door lage prijzen en globale problemen.
Ze vinden nieuwe verdienmodellen in de zorg, recreatie of horeca of stappen in
de nieuwe wereld van energieopwekking. Deze ontwikkelingen geven ook een
stevige impuls aan het werk van taxateurs/makelaars.
NVM vakgroep Agrarisch & Landelijk denkt met het buitengebied mee.
JULI 2019
Aelmans ziet zijn eigen bedrijf ook veranderen: “We zijn allereerst
adviseur op het gebied van regelgeving, bestemmingsplannen of
vergunningen. Maar ik ben ook persoonlijk coach, want de boer
moet zijn nieuwe rol ook met vakmanschap en plezier vervullen. Ik
zie gelukkig dat banken en a
ccountants deze coaching ook steeds
meer oppakken. We zijn er eigenlijk niet voor opgeleid en dus is het
leren in de praktijk.”
Fiscus
Agrariërs die hun grond verkopen voor woningbouw of energie-
opwekking stoppen vaak geheel met boeren of specialiseren zich
op kleinschaliger activiteiten. Jos Ebbers uit het Friese Burgum is
rentmeester bij Wijmenga Makelaars en Rentmeesters. Hij ziet in
de praktijk dat grondinvesteerders en energiebedrijven heel andere
prijzen en marges hanteren. “Ze betalen al snel twee à drie keer de
gangbare grondprijs of huren tegen hoge bedragen. Dat is natuurlijk
fantastisch, maar ik wijs mijn klanten altijd op de kans dat de fiscus
Jos Ebbers
21
komt afrekenen omdat de opbrengst niet is ontstaan uit agrarische
waardestijging, de zogenoemde landbouwvrijstelling.”
Frustrerend
Ook Ebbers ziet grote veranderingen: “Ik ben ook plattelander
en heb er soms moeite mee als prachtige landbouwgrond wordt
omgezet in een zonne-akker. Maar als makelaar ga ik natuurlijk
voor het volle belang van de verkopende boer. Daar komt nog best
een stukje begeleiding bij kijken en dat niet alleen voor de verkoop,
maar ook erna. Kijk, ondernemer, dat bén je en dat stopt niet op de
dag dat je je land verkoopt. Ik werd onlangs gebeld door grond
eigenaren die zaten te wachten totdat een optant eens in actie zou
komen. Mogelijk had hij geen kennis van zaken, maar het kan ook
dat hij wachtte om zijn opties later gebundeld te verkopen. Dat kan
voor boeren heel frustrerend zijn.”
Meer informatie?
Paul Braks
Project Manager
T 030 608 52 91
[email protected]
NVM pakt door
Na het rapport “Samen naar een vitaal buitengebied” (2017) heeft NVM een
werkgroep ingesteld die de transitie in het buitengebied nauwgezet volgt.
Volgens projectmanager Paul Braks wil NVM op korte termijn een notitie naar
buiten brengen over de transitie in het buitengebied en instrumenten ontwik
kelen voor NVM-leden om de transities in het buitengebied te begeleiden.
Een instrument is een quickscan waarmee boeren hun transitieplannen kunnen
matchen met bestemmingsplannen of ruimtelijke ordening en milieueisen.
Ook wil NVM aan de website Funda een extra filter toevoegen die het vinden van
Vrijkomende Agrarische Bebouwing sneller mogelijk maakt.