MAART 2020
•
Expertise
Foto | Alain Baars
29
Varkenshouders wachten niet op kabinet om te minderen
overal uitleggen
zelf bedacht hebben"
Honderden varkenshouders gaan stoppen
met hun werk dankzij de Subsidieregeling
sanering varkenshouderijen. Deze
regeling is een initiatief van de Coalitie
Vitalisering Varkenshouderij waarvan
Producenten Organisatie Varkens-
houderij (POV) onderdeel is. Hiermee
sorteren wij zelf voor op de toekomst,
aldus POV-voorzitter Linda Janssen.
“Maar door de nieuwe stikstofmaat
regelen worden wij juist lamgeslagen.”
Tachtig procent van de vierduizend
Nederlandse varkenshouders is lid van de
POV. En die hebben de laatste jaren alles op
alles gezet om minder ammoniak uit te stoten
en met succes. Met een actieprogramma voor
de toekomst proberen varkenshouders van
toevoegde waarde te zijn voor hun leef
omgeving, “En dat betekent kritisch zijn op de
punten waar je dat niet bent”, aldus Janssen
die nu een jaar voorzitter is van het collectief
van varkenshouders.
Ook schonere stallen en juist minder stallen
maken deel uit van het actieplan. “Wij doen
onze stinkende best om de overlast terug
te dringen. Dat leidde ook tot de Subsidie-
regeling sanering varkenshouderijen (SRV)
waarmee varkenshouders worden gestimu
leerd om te stoppen. Maar ik moet overal
uitleggen dat wij dit zelf bedacht hebben.”
500 aanmeldingen
Er is 180 miljoen euro beschikbaar gesteld
door de overheid, mede vanuit het regeer
akkoord en de Urgenda-zaak. “Naar
schatting kunnen zo’n driehonderd bedrijven
van de saneringsregeling gebruik maken om
te stoppen. Zo’n vijfhonderd varkenshouders
hebben hierop ingetekend maar dat zegt nog
niet zoveel”, aldus Janssen. “Er gaan zeker
mensen afvallen.”
De stikstofdiscussie maakt dat de toekomst
onzeker is geworden. De voorgestelde
stikstofregelingen zullen rigoureuze gevolgen
hebben voor alle veehouderijsectoren in
Nederland. Duizenden bedrijven in een straal
van een kilometer om natuurgebieden zullen
worden geconfronteerd met ingrijpende
maatregelen en een waardedaling van
hun bedrijf. “Ook varkenshouders zijn nu
op meerdere borden aan het schaken. Ze
proberen tijd te winnen en tellen hun knopen
voordat ze de handtekening moeten zetten.”
De POV heeft hard gewerkt aan het innovatie-
programma, waarvan de saneringsregeling
onderdeel uitmaakt. “We kregen nog net
geen staande ovatie toen wij het indienden.
Hiermee lopen wij echt voorop met onder
andere de reductie van emissies. Wij hebben
ook nog 40 miljoen euro ingelegd vanuit de
sector voor onderzoek en innovatie. Maar
toen kwam de stikstofdiscussie met de
daarbij horende maatregelen. Ons actie
programma is hierdoor lamgeslagen. Nu
wordt de saneringsregeling misbruikt als
stikstofmaatregel. En ligt de vergunning
verlening en innovatie compleet stil.”
Zo hebben de varkenshouders de uitstoot
van ammoniak al flink gereduceerd. “En wij
willen juist verder met die technieken. Maar
nu worden stikstofmaatregelen voorgesteld
die innovatie doodslaan. Wij worden nu
meegetrokken in deze discussie terwijl wij al
op de goede weg zitten.”
Verduurzaming
De maatschappelijke discussie over het
aantal dieren in Nederland speelt al tijden.
“Daar hebben wij oog en oor voor”, legt
Janssen uit. “Met de saneringsregeling
nemen wij overlastsituaties nabij woon-
kernen weg én de varkensrechten die
daarmee gepaard gaan worden uit de markt
genomen. Daar komen dus geen andere
varkens op een andere plaats voor terug.
Hiermee dragen wij bij aan verdere verduur-
zaming van de varkenshouderij.”
een bedrijf van vijftien jaar oud. Ook leveren
ze hun varkensrechten in. “Maar we zien wel
grote verschillen”, merkt Janssen op. “Zo is de
varkensprijs in concentratiegebied Oost lager
dan in Zuid.” In deze twee gebieden wordt
84 procent van de varkens in Nederland
gehouden. “Daarnaast hangt het erg af
van de mogelijkheden die provincies en
gemeenten bieden op de locaties en of de
regeling interessant is voor boeren. Dat is
jammer.”
Beroepsverbod
Ook staat er een beroepsverbod in de
regeling. Dat betekent dat als je hiervan
gebruikmaakt, je niet meer als boer aan de
slag kan gaan. “Maar er zijn gelukkig veel
arbeidsmarktopties voor boeren”, vertelt
Janssen. “Ik zeg altijd dat een boer van alles
wel een beetje weet. Veel mensen op leeftijd
grijpen de regeling ook aan om met pensioen
te gaan. ”
Sommige boeren verhuizen niet, maar dan
moeten de stallen wel worden gesloopt.
“En dat is emotioneel. Boer ben je in hart en
nieren en boerenbedrijven zijn vaak al vele
generaties in handen van dezelfde familie.
Zoiets heeft dan heel veel impact op de boer
zelf, het gezin en de familie. Ons innovatie-
programma, inclusief de saneringsregeling,
helpt ons om als varkenshouderij flinke
stappen te zetten en ons sterker te maken
voor de toekomst.” •
WOONWENSEN EN
ONDERNEMERSDROMEN
OP HET PLATTELAND
Om te laten zien welke kansen er
voor vastgoed zijn op het platteland
Woonwensen en
ondernemersdromen
Komen uit op het platteland
en hoe de NVM Agrarisch & Landelijk-
makelaars deskundige adviseurs zijn
in dat gebied, heeft de Vakgroep
Agrarisch & Landelijk een
Afhankelijk hoe oud het bedrijf is, krijgen
boeren een vergoeding als ze stoppen. Een
bedrijf van vijf jaar oud levert meer op dan
inspiratiemagazine uitgebracht:
https://joom.ag/5Qfe