Toekomstbeeld A- Ruimtelijke spreiding van functies
Functiespreiding
De functies wonen, werken, recreëren en natuur zijn in dit toekomstbeeld meer geografisch gespreid dan nu. Nederland investeert fors en collectief om die spreiding van functies mogelijk te maken. Steden ervaren dan ook minder drukte rondom deze functies en het landelijk gebied is vitaler. De ruimtelijke ordening wordt centraal gestuurd vanuit een nationale visie.
Welke gebeurtenissen zijn doorslaggevend in de aanloop naar dit toekomstbeeld? De toenemende drukte in steden en de vermindering van voorzieningen in landelijk gebied creëren onvrede onder inwoners. Wonen, werken, mobiliteit, energie en natuur zitten elkaar steeds vaker in de weg, vooral in de Randstad. Om die reden ontstaat er een sterke behoefte aan het spreiden van functies.
Wat is een eerste inschatting van effecten op de bouwen infrasector? De vraag naar nieuwe infrastructuur en gebouwen is groot. Overheidsinvesteringen in infrastructuur zorgen voor een stevige en stabiele vraag voor infrabouwers. Daarnaast stimuleert de ontwikkeling van nieuwe functies over het land de vraag naar nieuwbouw. De bouwvraag concentreert zich in gebieden met weinig ruimtelijke beperkingen bij het bouwen. Spreiding van functies leidt tot een geografisch gelijkmatigere vraag voor de bouw en infra in Nederland. Werken vanuit een langjarige, nationale visie leidt tot een voorspelbare bouwvraag op lange termijn. Deze nationale besluitvorming kent echter ook nadelen: besluitvorming die vertraagt of vastloopt kan de bouwvraag stevig vertragen.
De vraag naar nieuw te ontwikkelen locaties stuwt de nieuwbouw op en leidt tot focus op efficiënte modulaire / circulaire nieuwbouw met veelal decentrale energieoplossingen. Aanbieders richten zich hierbij vooral op efficiënte uitvoering en goedkope productie. Hierdoor zullen bouwers zich als opdrachtnemer van grote overheidsopdrachten op lage prijzen richten. Gezien de grote vraag naar nieuwe infrastructuur en gebouwen, richten aanbieders hun innovatie op nieuwbouw en verduurzaming. Thema’ s als natuur-inclusief en klimaatadaptief bouwen zijn in de nieuwbouw in het buitengebied gemakkelijker te realiseren.
Het spreidingsbeleid kan prijsdruk in de markt veroorzaken. Nieuwbouw vindt plaats in relatief‘ lege’ ruimte en wordt aanbesteed in grote brokken. Bouwbedrijven concurreren met elkaar in grote aanbestedingstrajecten: prijsduiken ligt op de loer. De overheid heeft de regie in de ruimtelijke ordening en is veelal opdrachtgever, zoals voor infrastructuur. Deze sturende rol van de overheid legt de risico’ s bij bouwers. De prijzen van nieuwbouwwoningen zijn op termijn onzeker; het is onduidelijk of de vraag het aanbod volgt. Daarnaast zijn bouwbedrijven sterk afhankelijk van de keuzes van de overheid.
Nu Bouwen aan Morgen 19