8
Nörolojik Bilimler Hemşireliği: Kanıta Dayalı Uygulamalar
azaltır. Multiple Sklerozis (MS) demyelinizan bir hastalıktır, beyin ve spinal kord içindeki myelinin yamalı
kaybıyla karakterizedir. Demyelinizan sürecin sonucu
olarak beyaz cevherde plaklar gelişir, bu da Ranvier
nodlarında sodyum iyon kanallarının konsantrasyonunda azalmaya ve aksiyon potansiyellerinde bir yavaşlamaya neden olur (bkz Bölüm 28).
Aksonun uç kısmı akson terminali olarak bilinir,
aksonun dallandığı ve genişlediği yerdir. Bu bölge terminal buton, sinaptik yumru veya akson ayağı gibi
çeşitli isimlerle de anılır. Akson terminali nörotransmitterleri içeren sinaptik vezikülleri kapsar (bkz: Nörotransmitterler).
Dendritler
Dendritler nöronların afferent kısımlarıdır, yani gelen bilgileri alırlar. Dendritler (soma ile birlikte) diğer
nöronların aksonal sonlarıyla oluşturulan sinaptik
temas için geniş alanı sağlarlar. Dendritler genellikle
stellat (veya yıldız şeklinde) biçimde nöronun somasının etrafında düzenlenmiştirler. Bazı nöronlarda
dendritler tek bir kökten çıkar, buradan dışa dallanır, ve bir dendritik ağaç kavramına yol açar (Raine,
1999). Mikroskop altında, aksonların terminal kısımlarını küçük dendritlerden veya küçük myelinsiz
aksonlardan ayırmak zor olabilir. Ancak, aksonların
çaplarının aksine, dendritlerin temel ayırt edici özelliği incelmeleridir, böylece ardışık dallar somadan
uzaklaştıkça daralır. Ayrıca, aksonların aksine, dendritlerin küçük dalları nörofilament içermeme eğilimindeyken, Nissl cisimciği parçaları içerebilirler; ancak akson proksimalindeki dendritlerin geniş dalları
küçük demetler halinde nörofilament içerebilirler.
Dendritlerdeki sinaptik temas noktaları ana kökler
boyunca veya veya dendritik dikenler adı verilen küçük çıkıntılarda- diğer nöronların akson terminalleri
bu yapılarla bitişiktir- olabilir.
NÖROGLİA
Nöroglia (Şekil 1.4), genellikle sadece basitçe glia olarak anılır (Yunancada tutkal anlamındaki kelimeden
gelir) veya glial hücreler, m