26 | 27
PAŃSTWO I POLITYKA
TEMAT
PAŃSTWO FEDERALNE
Niemcy są demokracją parlamentarną i fede-
dują partie mające udział w rządzie, zgodnie
ralną. Bundestag jako najbardziej obecny
z ustaleniami w ramach wcześniej prowadzo-
w świadomości publicznej organ konstytucyj-
nych negocjacji koalicyjnych. Jeśli koalicja się
ny jest wybierany w wyborach bezpośrednich
rozpadnie, upaść może też kanclerz przed
przez wszystkich obywateli uprawnionych do
upływem czteroletniej kadencji, bo Bundestag
głosowania raz na cztery lata. Najważniej-
w każdej chwili ma prawo odwołać szefa rzą-
szymi zadaniami parlamentu jest ustawo-
du. W takim wypadku jednak musi przez tzw.
dawstwo i kontrola pracy rządu. Na czas kaden-
konstruktywne votum nieufności jednocze-
cji Bundestag w głosowaniu tajnym wybiera
śnie wyznaczyć następcę. Czas bez urzędują-
Kanclerza Federalnego. Kanclerz w ramach
cego rządu nie jest więc przewidziany.
Rządu Federalnego ma uprawnienie do ustalania wytycznych, tzn. zobowiązujących zasad
W Niemczech rządzą przeważnie
polityki. Kanclerz Federalny dobiera ministrów
rządy koalicyjne
federalnych i z ich szeregu mianuje wicekanclerza. W rzeczywistości jednak o obsadzeniu po-
O charakterze parlamentu decyduje system
szczególnych stanowisk ministerialnych decy-
spersonalizowanych wyborów proporcjonalnych. Dzięki temu także mniejsze partie reprezentowane są proporcjonalnie do wyników wyborów. Z jednym wyjątkiem, rząd
LISTA
∙ Największy kraj związkowy: Nadrenia
Północna-Westfalia (17,6 mln mieszkańców)
∙ Największa pozycja w budżecie: Praca
i sprawy socjalne (122 mld euro)
federalny tworzony był zawsze w wyniku koalicji kilku partii współzawodniczących ze
sobą w czasie wyborów; licząc od pierwszych
wyborów w 1949 r. utworzono w sumie 23 r ządów koalicyjnych. By uniknąć rozdrobnienia
w parlamencie i ułatwić utworzenie rządu,
partie muszą uzyskać co najmniej pięć procent głosów oddanych w wyborach (albo trzy
∙ Największa komisja Bundestagu:
Gospodarka i energetyka (46 członków)
mandaty bezpośrednie), aby być reprezento-
∙ Najwyższa frekwencja: w wyborach do
Bundestagu w 1972 r. (91,1 procent)
wyborczy).
∙ Największa frakcja poselska:
CDU, CSU (310 posłów)
wane w Bundestagu (pięcioprocentowy próg
Federalny charakter Niemiec manifestuje się
w znacznej samodzielności 16 krajów związkowych, szczególnie w zakresie policji, ochrony