newsgf.net | Page 4

4

Η Αθλητιατρική στην πράξη

Η συμβουλή του Αθλητίατρου είναι απαραίτητη για την περιφρούρηση της υγείας των αθλητών και την πρόοδο γενικά του αθλητισμού σε κάθε χώρα.

Του Dr.Ξενοφώντα Ρούσση, MD, Phd Χειρουργού, Ορθοπεδικού - Ειδικού Αθλητιάτρου

Χρειάστηκαν να περάσουν πάρα πολλά χρόνια για να κατανοηθεί απ' τους ιθύνοντες η ιδέα πως οι αθλητές δεν ευθύνονται απόλυτα για τους τραυματισμούς τους και πως έχουν το δικαίωμα να τους προσφέρεται ιατρική περίθαλψη όταν τραυματίζονται ή αρρωσταίνουν.

Βέβαια για πολλά χρόνια η παροχή ιατρικών υπηρεσιών στους αθλητές ήταν υποτυπώδης και συμβολική. Αργότερα η συστηματικοποίηση και η γενίκευση της κοινωνικής μέριμνας επέβαλε τη θέσπιση ειδικών νόμων που καθιστούν πλέον τους αθλητικούς συλλόγους υπεύθυνους για την υγεία και την ακεραιότητα των αθλητών που αγωνίζονται και προπονούνται. Έτσι οι επαγγελματικοί σύλλογοι, αρχικά στο εξωτερικό, αναγκάστηκαν να ασφαλίσουν το αθλητικό τους δυναμικό.

Οι ασφαλιστικές εταιρείες λοιπόν για να ασφαλίσουν τα επιχειρηματικά τους κέρδη καλούν την ιατρική επιστήμη να κάνει επίσημα την εμφάνιση της στους αθλητικούς χώρους και να αναλάβει υπεύθυνα την παρακολούθηση της υγείας των αθλητών.

Τώρα αρχίζει να υπάρχει μια άμεση συνεργασία προπονητή και γιατρού για το καλό των αθλητών - και οι αθλητές είναι υποχρεωμένοι να πειθαρχούν στις συστάσεις του γιατρού της ομάδας.

Ο ρόλος του αθλητίατρου και η άμεση συμβολή του στα προβλήματα του αθλητισμού ανέβασε σημαντικά τη στάθμη της απόδοσης των αθλητών.

Συγκεκριμένα ο Αθλητίατρος έχει τις εξής αρμοδιότητες:

• Αναλαμβάνει τη βασική ιατρική εξέταση απαραίτητη για κάθε αθλητή πρωτοεγγραφόμενο σε κάποιο σύλλογο και ακολούθως τον περιοδικό έλεγχο της υγείας των αθλουμένων.

• Παρακολουθεί υπεύθυνα την υγεία των αθλουμένων και επιλύει κάθε είδους πρόβλημα υγείας που μπορεί να προκύψει.

• Φροντίζει για την θεραπεία και την αποκατάσταση του τραυματισμού των αθλητών και όταν χρειαστεί συνεργάζεται με γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων (χειρουργούς, ορθοπεδικούς, ουρολόγους κ.α).

• Δίνει εντολές και συνεργάζεται με τους φυσικοθεραπευτές και μασέρ για την φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση των αθλητών.

• Είναι ο μόνος υπεύθυνος να κρίνει αν ο τραυματισμένος ή άρρωστος αθλητής είναι σε θέση να συνεχίσει την αγωνιστική του δραστηριότητα και να καθορίσει το χρόνο της προσωρινής του αποχής απ' τους αγώνες και τις προπονήσεις.

• Είναι υπεύθυνος για την θεραπευτική αγωγή των αθλητών, όπως επίσης και για την ενίσχυση του οργανισμού με διαιτητικά συμπληρώματα (βιταμίνες, ηλεκτρολύτες κ.α ). Συγχρόνως δε, τους ενημερώνει για τους κινδύνους του dopping και ελέγχει κάθε φαρμακευτική ουσία που λαμβάνουν.

• Ρυθμίζει την σωστή διατροφή των αθλητών. Καθορίζει ειδικό διαιτολόγιο με σκοπό να πετύχει το ιδανικό βάρος για κάθε αθλητή και φροντίζει έτσι ώστε αυτό να διατηρείται σταθερό σε όλη την διάρκεια της αθλητικής περιόδου. Προτείνει τη σύνθεση ( λευκώματα, λίπη, υδατάνθρακες ) των γευμάτων ανάλογα με τις ανάγκες και την εποχή και ορίζει το ωράριο των γευμάτων

• Προστατεύει τους προπονούμενους και τους αγωνιζόμενους λαμβάνοντας ορισμένα βασικά μέτρα από ορισμένες περιβαντολογικές συνθήκες (υψόμετρο, πολύ κρύο, ζέστη, υγρασία κ.α ).Πρέπει να σημειωθεί ότι οι συνθήκες αυτές δημιουργούν ορισμένα προβλήματα στην υγεία και την αγωνιστική απόδοση των αθλητών. Ανάλογα της προπόνησης, της δραστηριότητας γενικά και των επιδόσεων των αθλητών ελέγχει διαγνωστικά την λεγόμενη "υπερκόπωση" ή "υπερπροπόνηση".

• Παραπέμπει και ο ίδιος ελέγχει, αξιολογεί, δίνει λύσεις και θεραπείες εάν χρειάζεται, σε μικροβιολογικό, βιοχημικό, ηλεκτροκαρδιογραφικό, ηλεκτροεγκεφαλικό και εργοφυσιολογικό έλεγχο των αθλητών, που μας βοηθάει αποτελεσματικά να ελέγξουμε τις λειτουργικές δυνατότητες και ικανότητες των αθλητών. Παράλληλα μπορούμε να δούμε και τις λειτουργικές αδυναμίες τους.

• Με τον εργοφυσιολογικό έλεγχο π.χ. μπορούμε να ελέγξουμε την δύναμη του μυϊκού συστήματος των αθλητών. Να διαπιστώσουμε δηλαδή αν η μυϊκή δύναμη είναι επαρκής για το αγώνισμα τους ή όχι.

• Επίσης ελέγχεται η αναπνευστική λειτουργία βασική για την απόδοση όλων των αθλητών.

• Η εργοφυσιολογική έρευνα βαθμολογεί επίσης τις εφεδρείες της κυκλοφορίας και ελέγχει τη συμπεριφορά του καρδιαγγειακού συστήματος στην έντονη μυϊκή προσπάθεια και καθορίζει τα όρια ασφάλειας για την λειτουργία της καρδιάς ακόμα και όταν εκτελείται εξαντλητική προσπάθεια. Επίσης σπουδαία εργοφυσιολογική εξέταση είναι ο προσδιορισμός της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου. Πρόκειται για μια δοκιμασία που καθορίζει με ακρίβεια τις δυνατότητες του αεροβίου μυϊκού μεταβολισμού, απαραίτητο στοιχείο για τα αγωνίσματα αντοχής, όπως επίσης και την εκτίμηση των δυνατοτήτων του αναερόβιου μυϊκού μεταβολισμού, μέθοδο πολύτιμη για την εκτίμηση της απόδοσης των αθλητών που επιδίδονται σε αγωνίσματα ταχύτητας.

• Τέλος είναι το μόνο επίσημα αρμόδιο πρόσωπο που προσφέρει ιατρικές υπηρεσίες μέσα στον αγωνιστικό χώρο. Πράγματι η συχνότητα και η σοβαρότητα του τραυματικού κινδύνου των αθλητών επιβάλλουν την παρουσία του αθλητιάτρου στον αγωνιστικό χώρο. Αυτός είναι το μόνο αρμόδιο πρόσωπο, να προσφέρει έγκαιρα και υπεύθυνα τις ιατρικές υπηρεσίες του στον τραυματισμένο αθλητή.

• Ο ίδιος αποφασίζει εάν μπορεί ο τραυματίας να συνεχίσει ακίνδυνα τον αγώνα ή να αποσυρθεί αμέσως. Αυτός ευθύνεται για την μετακίνηση και τον τρόπο του τραυματισμένου αθλητή μέσα στον αγωνιστικό χώρο και τη μεταφορά του, εάν χρειάζεται, στην κατάλληλη νοσηλευτική μονάδα.

• Σαν τελευταία υπόμνηση θα ήθελα να αναφέρω ότι μεταξύ αθλητιάτρου και προπονητή θα πρέπει να υπάρχει κλίμα απόλυτης εμπιστοσύνης, καλοπιστίας και καλής διάθεσης. Το έργο τους είναι παράλληλο και η αποστολή τους κοινή: η πρόοδος των αθλητών στους οποίους και οι δύο προσέφεραν τις υπηρεσίες τους με σκοπό τη διάκριση και τις επιτυχίες.