BAŞLARKEN / EDITOR’S NOTE
Natura Yayın Kurulu Başkanı
Chairman of Editorial Committee
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği
adına Yönetim Kurulu Başkanı
Hasan Can Çoker
Istanbul Mineral Exporters’ Association,
Chairman of the Board Mehmet Özer
Yayın Kurulu
Editorial Committee
Mehmet Özer, Ahmet Keleş,
Hasan Can Çoker, Erdoğan Akbulak,
Erol Efendioğlu, Coşkun Kırlıoğlu,
Fatih Özer, Nergis Büyükkınacı,
Okan Ak, Nisa Özdemir
Genel Koordinatör
General Director
Coşkun Kırlıoğlu
Yayın Direktörü
Editorial Director
Gökhan Karakuş
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Editor in Chief
Özlem Alkan K.
[email protected]
Art Direktör / Art Director
Özgür Çakır
Konular Editörü / Features Editor
Zehra Betül Atasoy
Fotoğraf Editorü / Photo Editor
Gözde Kavalcı
Yönetim / Management
Emedya İletişim Sanayi ve Ticaret Ltd.
Kireçhane Gediği Sokak 8 Arnavutköy
İstanbul 34345 /TURKEY
Tel: (212) 359 82 88
[email protected]
Renk Ayrımı / Color Separation
Studio Tel : (0212) 283 90 12
Baskı, Cilt / Printing
Stil Matbaacılık
İbrahimkaraoğlanoğlu Cad. Yayıncılar
Sok. No:5 Seyrantepe / İstanbul
Tel: (0212) 281 92 81
www.stil.com.tr
Yayın Türü / Publication Type
Yerel - Süreli / Local - Periodical
Mart 2014 - March 2014
GÖKHAN KARAKUŞ
Taş kesimi insanoğlunun en eski sanat formlarından
biri. Şaşırtıcı biçimde, insanın taşa şekil verme
girişiminden 40.000 yıl sonra bile bu yaratıcı dürtü
hala geçerliliğini koruyor. Bu kalıcılığın bir kısmı
taşın insanın düşünce ve duygularını ifade etmekteki
arkaik gücüne bağlanabilir. Şekil verilmiş taşın yapısal
potansiyeli ve kullanım çeşitliliği, tarih boyunca
kalıcılığını sağlayan bir başka önemli etken. Estetik ve
yapısal olarak taş kesimi; stereotomi, çok eski çağlara
dayanmasına rağmen modern dünyamızda hala yeri
olan bir yöntem. Natura’nın bu sayısında, bu çok
eski yöntemin dinamiklerinin nasıl çağdaş kullanıma
uyarlandığını görüyoruz.
Gonçalo Bryne’ın Portekiz’in Troncaso kentindeki
Isaac Cardoso Yahudi Kültürünü Yorumlama
Merkezi, şehrin eski Yahudi mahallesinde yer
alıyor. Yeni yapının çağdaş duvarları, bu dar
alanda buluşan iki sokağa doğru yükseltiyi
tanımlayan küçük delikler ve düzensiz granit
levha stereotomisi ile oluşturuluyor. Taş kesimine
gösterilen özen, bu defa büyük levhalar halinde
yine Portekizli mimar Matos Gameiro Cenaze
Evleri’nde görülüyor. Alhandra’da yer alan yapıda,
dev mermer levhaların her biri diğerinden farklı
bir hizaya yerleştirilerek minimal ancak görsel
bütünlüğe sahip bir tasarım ortaya çıkarılıyor. MiAS
Arquitectes’in Kuzey İspanya’daki Banyoles’in tarihi
merkezindeki bir dizi meydanın renovasyon projesi
ise yeni stereotomik tasarım stratejilerinin bir
bütününü kapsamlı bir ekolojik yaklaşımla ortaya
koyuyor. MiAS’ın tasarımında kaldırım, oturma
alanı, çeşme ve kaplamalar için farklı biçimlerde
gruplanan taş bloklar sürekli bir traverten
yüzeyin uyumlu parçaları olarak tek bir bütün
oluşturuyorlar. Son olarak Japonya’nın Shirasu
şehrinde Aray Architecture’ın tasarladığı ev, Güney
Japonya’nın bu tropik bölgesinde ekolojik dengeyi
korumak üzere mimarların yerel vizyonla volkanik
taştan ürettikleri yeni bir tuğlayı değerlendiriyor.
Bu sayıda Türkiye’den yer verdiğimiz projeler Selçuk
Avcı’nın Ankara’daki Türk Müteahhitler Birliği
Genel Merkez Binası ve Yalın Mimarlık tasarımı olan
Çanakkale, Eceabat’ta bir öğrenci yurdu.
Tasarımcı Michael Anastassiades ise, kullandığı
gelişmiş mermer üretim teknikleriyle teknolojik olarak
mümkün olanın sınırlarını zorlarken, mermerin
kendine özgü doku ve fiziksel özelliklerini koruyor.
The cutting of stone is the most ancient of man’s art forms.
40,000 years after man’s first attempts at shaping stone
the creative impulse to carve and cut stone into different
forms and shapes is still astonishingly with us. Part of this
longevity can be attributed to the archaic power of stone
to express human thought and emotion. Add to this the
constructive potential and flexibility of cut stone as the other
important reason for it’s staying power for human civilization.
The combined aesthetic and constructive cutting of stone,
stereotomy, is one of the aspects of architecture that although
ancient still has a place in our modern world. In this issue of
Natura we review some of the new experiments in stereotomy
in architecture and design to see how the dynamics of this
ancient method has been adapted for contemporary use.
Gonçalo Byrne’s Jewish Cultural Center in Tronsoco, Portugal
is set within the medieval stone walls of what used to be the
city’s Jewish quarter. The new building’s contemporary walls
are comprised of the irregular granite slab stereotomy and tiny
fenestrations defining the elevation towards the two joining
streets in this cramped site. A similar attention to the detailed
cutting of stone, this time with large slabs can be seen in the
Mortuary Houses by Matos Gameiro Arquitectos also in Portugal
in Alhandra. Each massive white slab of marble is slightly of