Armaggan’ın mimarı: Mustafa Toner
MIMARI TARZINI SICAK-MODERN OLARAK TANIMLAYAN MUSTAFA TONER, DOĞAL
MALZEMELERI, SAKIN BIR DILLE VE AĞIRBAŞLI BIR NETICE ELDE EDECEK ŞEKILDE BIR ARAYA
GETIRMEYE ÖZEN GÖSTERIYOR.
ARMAGGAN’S ARCHITECT: MUSTAFA TONER
THE NEW ARMAGGAN STORE IN NURUOSMANIYE, ISTANBUL IS THE LATEST EXAMPLE OF
ARCHITECT MUSTAFA TONER’S FUSION OF CLASSIC AND MODERN STYLES USING NATURAL
MATERIALS SUCH AS TURKISH STONE.
Uzun yıllar Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi rektörlüğü yapan
babanızın mimarlığa yönelmenizde etkisi oldu mu? Tasarım altyapınızdan
ve yaklaşımınını belirlemekte etkisi olan isimlerden bahseder misiniz?
Mimarlık mesleğini seçmemde elbette babamın çok büyük etkisi oldu.
Kendisi rektörlüğün gerektirdiği idari işlerden çok mimarlıktan keyif alan
bir insandı ve bunu tüm yaşamına hatta giyim kuşamına dahi yansıtırdı.
Sanıyorum babamın da etkisi ile benim tasarım anlayışımın temelinde
doğru fonksiyon çözümleri yatar....Mies Van Der Rohe, Louis Kahn,
Le Corbusier gibi ustalar ve onların mimarlık anlayışları beni çok
etkilemiştir.
Fotoğraf da çekiyorsunuz... Fotoğrafçılık ve mimarlık arasında bir bağ
kuruyor musunuz?
Amatör ve acemice yaptığım fotoğraf calışmalarımda tam tersine
fonksiyonu ve estetiği deforme ederek kompozisyonlar oluşturmayı
hedeflemekteyim. Burada ancak aksi yönlerde bir bağdan söz edebiliriz.
Ev ve otel tasarımından restoran ve mağazalara, mimariden konsept
tasarımına çok kapsamlı projelerde imzanız var. Farklı dönemlerde ve
amaçlarda işler yaptınız, zaman içinde sizden beklenenler ne şekilde
değişti? Son zamanlarda çağdaş tasarımda Türkiye’nin tarihine yönelik
referanslar ön plana çıkıyor, sizin bu konudaki yaklaşımınız nedir?
Eskiden yurt dışında gördüğü örneklerin aynısını isteyen ve bir anlamda
risk almak istemeyen işveren profili artık yerini daha özgün, çarpıcı
çözümler isteyen ve bir anlamda risk almaya nispeten daha açık bir
işveren profiline bıraktı. Şimdi sıra aynı işverenin maddi riski de almayı
kabullenmesine geldi. Bu noktada inşaat bütçelerinin ve sürelerinin
yurtdışı örneklerine göre çok kısıtlı olduğunu ve bunun da tasarımı çok
etkilediğini belirtmek isterim.Türk-Batı sentezi örnekleri abartılmadığı
sürece çok beğenmekte ve konuların izin verdiği ölçüde benzer
çalışmalar yapmaktayız.
Tasarım anlayışınızı ve üslübunuzun kaynağını nasıl tanımlarsınız?
Başladığınız döneme göre bugünkü tasarım yaklaşımınız ne şekilde
değişti?
Mesleğe başladığım yıllarda yurtdışı trendleri daha sıkı takip ediyordum.
Ancak, son senelerde kendi tasarım dilimi geliştirmeye önem
vermekteyim. Bunu da sıcak modern olarak tanımlamaktayım. Doğal
malzemeleri, sakin bir dille ve ağırbaşlı bir netice elde edecek şekilde bir
araya getirmeye özen gösteriyorum.
Was the fact your father was the dean of the Architecture
School at Yıldız Technical University in Istanbul influential in
your choice of profession? What figures were important to
your design approach?
Of course my father influenced my selection of architecture.
He enjoyed much more working on architecture than his
administrative responsibilities; his architectural sense was
also reflected in his lifestyle including his sense of fashion. I
think he was influential in my focus on functional solutions
in my design. Master architects such as Mies Van Der Rohe,
Louis Kahn, Le Corbusier also affected me very much.
You are known as a photographer. What’s the connection
between photography and architecture?
Photography, which I pursue in an amateur and naïve
way, is exactly the opposite of my architectural approach
in that I aim to deform function and aesthetics to generate
compositions. Here there is a correlation based on
oppositions.
From architecture to concept design, you are responsible for
a number of residential, hotel, restaurant and retail projects.
How have clients’ expectations changed over the years? In
recent years there is increasing use of historical references in
Turkish architecture, what’s your opinion of this trend?
In the past the client’s would ask for same examples they
would see abroad and not be willing to take risks. But today
we have clients that demand more original and striking work
and are willing to take risks. Now it is the turn of a client
that is willing to take financial risks. I would like to point out
that budgets and project schedules are much less then found
abroad and this very much affects design. We like very much
the Turkish-Western synthesis and produce similar works
when it seems appropriate to the project.
How would you describe the basis and source of your design
style? How has your approach changed from when you first
started work to now?
When I first started to work I would closely follow
internat ional trends. In recent years though I have given
TEMMUZ-AĞUSTOS / JULY-AUGUST 20011 • NATURA 37