Μαθαίνω να αγαπώ και να εκτιμώ το σώμα μου
σεξουαλική κακοποίηση είναι ένα
Η μεγάλο θέμα-ταμπού της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας. Η ενημέρωση των παιδιών είναι ελλειπής έως και ανύπαρκτη ενώ θα έπρεπε να γίνεται και μέσα από το σχολείο. Το βιβλίο“ Αγαπώ το σώμα μου” είναι ένα πραγματικό εργαλείο που απευθύνεται στην προσχολική ηλικία και την πρώτη τάξη του Δημοτικού σχολείου, ακολουθώντας την ανάγκη ενημέρωσης και καθοδήγησης των παιδιών από πολύ μικρή ηλικία, για την προστασία τους. Μέσα από το κείμενο και με τη βοήθεια σκίτσων ένα παιδί μπορεί να μάθει πως υπάρχουν « καλά » και « κακά » αγγίγματα, συμπεριφορές που μπορεί να προβληματίσουν, συνθήκες που ενδέχεται να οδηγήσουν σε αδιέξοδα. Δεν υπάρχει κάτι που δεν μπορεί να καταλάβει ή να χειριστεί ένα παιδί, φτάνει να του δοθούν σαφή μηνύματα και με τον κατάλληλο τρόπο. Η πρόληψη χρειάζεται χρόνο, τόλμη, έμπνευση, υπομονή. Πάντοτε όμως αξίζει τον κόπο. Είναι πραγματικά πολύ σημαντικό να μην κλείνουμε τα μάτια σε ένα θέμα « ταμπού », το οποίο θεωρείται δυσάρεστο και απωθητικό, αφήνοντας τα παιδιά να μένουν ανυπεράσπιστα, ανεκπαίδευτα και χωρίς υπεύθυνη πληροφόρηση. Μέσα από μια διαδικασία ενεργητική και ουσιώδη, το αποτέλεσμα θα ανταμείψει, αφού δίνονται τα εφόδια στο νέο άνθρωπο να υπερασπιστεί και να διεκδικήσει ότι πραγματικά του ανήκει: το σώμα του.
Οι καιροί αλλάζουν Με τη διείσδυση της τεχνολογίας στην καθημερινότητα των παιδιών, αναπτύχθηκαν και οι σχετικές συμπεριφορές υψηλού κινδύνου. Το διαδίκτυο προσφέρει απεριόριστη ελευθερία έκφρασης, ανωνυμία και συνεπώς δυνατότητα να εκφραστούν και οι πιο σκοτεινές πτυχές της ανθρώπινης φύσης. Έτσι η βία και ο εκφοβισμός, η έκθεση προσωπικών δεδομένων σε μη ελεγχόμενο αριθμό χρηστών, συμπεριφορές φθόνου, εκδίκησης και ο εμπαιγμός αδυνάμων ή / και « διαφορετικών » με οποιοδήποτε τρόπο, μέσα από τον υπολογιστή ή το κινητό μπορεί να θυματοποιήσουν παιδιά και εφήβους. Η διαδικτυακή αποπλάνηση( grooming), κατά την οποία κάποιο πρόσωπο παρουσιάζει ψευδές προφίλ με στόχο να πλησιάσει ανήλικο και να τον / την παρενοχλήσει στο φυσικό κόσμο, αποτελεί υπαρκτό και σημαντικό κίνδυνο. Το ακατάλληλο περιεχόμενο( ρατσιστικό, βίαιο, πορνογραφικό, παιδοφιλικό), στο οποίο μπορεί να εκτεθεί ένα παιδί χωρίς τη θέλησή του, μπορεί να σοκάρει και να τραυματίσει σε σημαντικό βαθμό. Από την άλλη πλευρά, μια βίαιη / επιθετική συμπεριφορά αποτελεί αποτέλεσμα πολυπαραγοντικό. Σχετίζεται με την ευαλωτότητα της προσωπικότητας, γενετικούς παράγοντες και προδιάθεση σε ψυχικές δυσκολίες, καθώς βέβαια και με το περιβάλλον( οικογενειακό, σχέσεις, κοινωνικό-επαγγελματικό, οικονομικό, πολιτισμικό). Συχνά οι“ θύτες” έχουν οι ίδιοι υπάρξει θύματα κακοποίησης ή έχουν στερηθεί βασικά συναισθηματικά στηρίγματα ως παιδιά.
O ρόλος της Μονάδας Εφηβικής Υγείας( ΜΕΥ), Β’ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Π. & Α. Κυριακού, Πτέρυγα“ Ε. Δαλακούρα”: Είναι πολλαπλά διαπιστωμένες οι πολύπλευρες και μακροχρόνιες συνέπειες της κακοποίησης των παιδιών. Η αντιμετώπιση είναι πάντα ολιστική και αυστηρά εξατομικευμένη.
ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
Χρησιμοποιώντας ένα βιβλίο πραγματικό εργαλείο με σκίτσα, τα παιδιά μπορούν να μάθουν πως υπάρχουν « καλά » και « κακά » αγγίγματα και να υπερασπίζονται το σώμα τους.
Διαφέρουν οι καταστάσεις, οι ιδιαιτερότητες, οι οικογένειες, οι ανάγκες και οι δυνατότητες κάθε παιδιού, και απαιτείται ένα πρόγραμμα « κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του ». Βασικό είναι να νιώσει ασφάλεια, επικοινωνία, ζεστασιά και πραγματικό ενδιαφέρον. Η αντιμετώπιση των περιστατικών στη ΜΕΥ είναι διεπιστημονική και ασχολούνται ομάδα ειδικών: παιδίατρος, παιδοψυχίατρος, ψυχολόγος και οικογενειακή θεραπεύτρια, ενώ κατά περίπτωση εμπλέκονται ο νομικός σύμβουλος, οι υπηρεσίες ηλεκτρονικού εγκλήματος και καταγγελιών, ο γυναικολόγος κ. α. Βασικοί στόχοι είναι να έρθουν στην επιφάνεια συναισθήματα, βιώματα, σκέψεις και να αρχίσει η επούλωση, να συζητηθούν οι σχέσεις, να προταθούν τρόποι διαχείρισης και να γίνει προσπάθεια λειτουργικότητας και μελλοντικής ενεργοποίησης με κατάκτηση στόχων. Η σχέση με τους θεράποντες είναι πολύτιμη και μακροπρόθεσμη. Πολλά παιδιά διατηρούν σχέση και μετά την ενηλικίωσή τους, ενώ άλλα απομακρύνονται μόλις νιώσουν δυνατά, στο πλαίσιο της προσπάθειάς τους να κλείσουν το τραυματικό αυτό κεφάλαιο ζωής.
Το βιβλίο Αγαπώ το Σώμα Μου( Άρτεμις Τσίτσικα), κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Π. Χ. Πασχαλίδη. Σχετικές πληροφορίες μπορείτε να βρείτε και στις ιστοσελίδες www. youth-life. gr, και www. youth-med. gr.
3