Mi primera publicacion Catálogo de Pensar coas mans | Page 79
77
Outros cestos que había na casa era os que se usaban para levar a roupa
a lavar ao río ou ao lavadoiro. Nalgunhas casas tiñan a cesta da colada,
na que se metía a roupa que se quería clarear, botándolle por riba auga
fervendo con cinza e xabón; feita de vergas, a cesta da colada levaba como
complemento a rolla ou rolleiro, unha tapa de palla de colmo tecida. A
roupa limpa e co ferro pasado dobrábase e colocábase nunha banastra en
forma de bandexa alongada e de paredes moi baixas.
A CESTARÍA NA INDUMENTARIA
Na indumentaria das clases populares galegas facíanse dúas pezas de ves-
tir coas técnicas cesteiras: as corozas e os sombreiros de palla.
As corozas eran unhas pezas impermeables feitas xeralmente de
xuncos que se poñían para protexerse da chuvia. Podían ser de diferentes
formas, desde unha sinxela capa con carapucha nunha mesma peza, ata
a máis completa formada por carapucha, capa longa provista de esclavina
nos ombreiros e un par de polainas.
Os sombreiros de palla de máis sona en toda Galicia son os
coñecidos como sancosmeiros, porque se facían na parroquia de San
Cosme de Outeiro, no concello de Outes. Estaban elaborados con palla de
centeo facendo finas trenzas cos bordos rematados en picos. Os de muller
levaban a copa baixa e aba moi ampla e ían adornados cunha fita negra
ao redor da copa rematada en dous cabos que caían pola parte posterior e
un reberete da mesma cor no bordo da aba. Os de home tiñan a copa algo
máis ancha e a aba máis curta; tamén levaban a cinta negra ao redor da
copa, pero sen os cabos caendo por detrás. Pola parte interior forrábanse
con tea e tiñan unha barbelas para atalos debaixo do queixo.
Na zona da Estrada tamén se facían chapeus, nesta caso con
palla de trigo formando unha trenza ancha e de bordos rectos. Eran somb-
reiros grandes de copa e aba moi amplas.
OUTROS USOS DA CESTARÍA
Moitos oficios empregaban os cestos para o transporte da ferramenta e
dos produtos manufacturados que levaban vender ás feiras. Os albaneis
usaban cestos resistentes e fortes para carrexar pedras e terra. Os car-
boeiros tiñan uns cestos en forma de pa cos que metían o carbón vexetal
en sacos. Na industria conserveira empregábanse grandes cestos para
transportar as latas baleiras dentro das fábricas.
Na provincia de Lugo, para a caza do coello empregaban o cestín
do furón, unha cesta de vergas de forma alongada e con tapa onde se
levaba o furón para soltalo na tobeira do coello, obrigándoo a saír. Un dos
xogos da infancia era cazar pequenos paxaros e tamén grilos, que se leva-
ban nunhas gaiolas de vimbios. Outro xoguete infantil, para as crianzas
máis pequenas, era o axóuxere, feito de xuncos e con pedras ou carabuñas
de cereixas no seu interior.