Mi primera publicacion Catálogo de Pensar coas mans | Page 186
* n.t.: Habitantes de la comarca del río Xallas.
1 Tanto Rey Castiñeiras como Fernández Fernández
recogen este tipo cerámico en sus estudios.
2 En cualquier estudio de tipología cerámica de
época romana están presentes las jarras, que se
producían en todo tipo de calidades cerámicas:
cerámica común, tierra sigillata o paredes finas. En
paredes finas, por ejemplo, Mayet LI.
3 Pág. 190 GALAECIA 35.
1 Tanto Rey Castiñeiras coma Fernández Fernández
recollen este tipo cerámico nos seus estudos.
2 En calquera estudo de tipoloxía cerámica da época
romana están presentes as xerras que se producían
en todo tipo de calidades cerámicas, cerámica
común, terra sigillata ou paredes finas. En paredes
finas, por exemplo, Mayet LI.
3 Páx. 190, GALLAECIA 35.
ser a forma máis reproducida, a variedade
morfolóxica é enorme. A partir do s. xix
a competencia entre os oleiros por facer
máis atractivo o seu produto fixo que bus-
casen ser orixinais nas formas e no aca-
bado. Inicialmente vidrábase o interior e
o bordo, que é o práctico e funcional, pero
a medida que se elaboran formas máis
complexas o vidadrado esténdese a toda
a peza. Coa decoración ocorre o mesmo, o
máis tradicional é que non estivese deco-
rada ou presentase motivos sinxelos, pero
co paso do tempo o deseño decorativo
faise cada vez máis elaborado e complexo,
combinando riscos (acanaladuras) e vivos
(molduras) por toda a superficie da peza
e engadindo en moitos casos decoración
pintada con barro branco ou óxido de
ferro.
As versións deste recipiente non paran
aquí. A cerámica recolle as innovacións
que se producen, tanto neste mesmo
material coma en porcelana ou noutros
materiais. Así existen versión de xerras
que imitan as de latón ou as realizadas en
porcelana para os lavabos.
A comercialización deste produto
realizábase por medio dos xalleiros que,
ao lombo das cabalerías ou en carros,
as transportaban por toda a provincia e
máis lonxe. Non obstante, as xerras tiñan
o seu día sinalado —a romaría de Santa
Margarida de Montemaior—, onde acu-
dían todos os oleiros cos seus produtos,
sobre todo xerras e porróns, que eran as
pezas que os romeiros compraban para
levar ás súas casas a auga da santa.
jarras
bien esta es la forma más reproducida, la
variedad morfológica es enorme. A partir
del s. xix la competencia entre los alfareros
por hacer más atractivo su producto hizo
que buscaran ser originales en las formas
y en el acabado. Inicialmente se vidriaba
el interior y el borde, que es lo práctico y
funcional, pero a medida que se elabo-
ran formas más complejas el vidriado se
extiende a toda la pieza. Con la decoración
ocurre lo mismo; lo más tradicional es
que no estuviera decorada o presentara
motivos sencillos, pero con el paso del
tiempo el diseño decorativo se hace cada
vez más elaborado y complejo combinando
rayas (acanaladuras) y vivos (molduras) por
toda la superficie de la pieza y añadiendo
en muchos casos decoración pintada con
barro blanco u óxido de hierro.
Las versiones de este recipiente no
acaban aquí. La cerámica recoge las
innovaciones que se producen, tanto en
este mismo material como en porcelana o
en otros materiales. Así, existen versiones
de jarras imitando a las de latón o a las
realizadas en porcelana para los lavabos.
La comercialización de este producto
se realizaba por medio dos xalleiros*, que
a lomos de caballerías o en carros las tras-
portaban por toda la provincia y más lejos,
pero las jarras tenían su día señalado: la
romería de Sta. Margarita de Montemaior,
a la que acudían todos los alfareros con
sus productos, sobre todo jarras y porro-
nes, que eran las piezas que los romeros
compraban para llevar a sus casas el agua
de la santa.