hiçbir iş yapmamak demek değildir . Dünyadan el çekiş ; her şeyin içinde olup , gönlümüzü onlara bağlamamaktır . Topluma yararlı olmaya , hizmet etmeye devam etmektir . Kainattaki her canlı , her insan çalışıp çaba göstermek , hayata dahil olmak zorundadır . Bu hem doğa , hem de ilahî yasa gereğidir . Hangi şartta olursa olsun insanın yapısına , kabiliyetine uygun işler , hizmetler bulunur . Önemli olan bunları tespit ederek heves ve istekle çalışmayı sürdürmektir . Çalışmadan hiçbir şey olmaz .
“ Ey güzel toprak , mademki dış yüzün iç yüzünle savaşta , çekişte ... Kim kendisiyle savaşa girişirse nihayet hakikati , bulur , rengin , kokunun ( görünüşün ) düşmanı olur . Karanlığı nuruyla muharebeye girişenin can güneşine zeval yoktur . Bizim için sınamalara giren , bizim için çalışan kişinin ayağına gök bile sırt verir ! Zâhirin karanlıklardan feryat etmede ama içyüzün gül bahçesi içinde için de gül bahçesi !”
( Mesnevi , IV / 1020 )
Hiç hatırdan çıkarmayın ; çalışanın hakkını Allah teslim eder ! İstek , arzu ve heyecanla g ö s t e r i l e n g a y r e t , a s l ı n d a A l l a h ’ a
61