33
Projekt i architektura obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau kierowały się jedną logiką: forma była całkowicie podporządkowana jego funkcji jako narzędzia masowej zagłady. W ten sposób Auschwitz wcielił w życie słynną zasadę „forma zgodna z funkcją”. Formułę tę spopularyzował amerykański architekt Louis Sullivan, jeden z pionierów architektury modernistycznej.
Wielu historyków wskazywało na pozornie paradoksalny związek między Holokaustem a procesami modernizacji na Zachodzie: Wolfgang Sofsky opisał obóz koncentracyjny jako miejsce, w którym „niszczycielska siła nowoczesnej organizacji”, niczym na polu bitwy, była testowana pod kątem skuteczności. Teza Zygmunta Baumana brzmi podobnie, ponieważ twierdzi on, że „nowoczesna cywilizacja […] z pewnością nie była jedynym warunkiem Holokaustu, ale najprawdopodobniej warunkiem koniecznym”.
Na pierwszy rzut oka zdjęcia byłego obozu koncentracyjnego Auschwitz wydają się dalekie od alpejskiego świata Obersalzbergu. Jednak te dwa miejsca są ze sobą ściśle powiązane: wykonane przez Hitlera i jego zwolenników utorowały drogę masowym mordom w Auschwitz. Stała wystawa „Idylla
okrucieństwo” szczegółowo opisuje związek Obersalzbergu
z Auschwitz.
Tomasz Lewandowski (ur. 1978
w Nysie) mieszka i pracuje
w Niemczech. Jako fotograf dokumentalny koncentruje się przede wszystkim na socjologicznych i politycznych aspektach architektury, urbanistyki
i designu, które bada w kontekście historii politycznej.