ODSŁONIĘCIE ODRESTAUROWANEGO NAGROBKA LEGIONISTY IZYDORA HIRSCHA
Muzeum Żydowskie w Oświęcimiu
Wydarzenie zorganizowane przez Muzeum Żydowskie w Oświęcimiu upamiętniło postać młodego oświęcimianina, który służył
w Legionach Polskich, formacji, dzięki której Polska odzyskała niepodległość w 1918 roku. Na jego nagrobku widnieją dwa wyjątkowe symbole – orzeł w koronie i Gwiazda Dawida – świadectwo polsko-żydowskiej tożsamości Hirscha.
Podczas uroczystości dyrektor muzeum Tomasz Kuncewicz podkreślił, że przywrócenie pamięci o Izydorze Hirschu ma wymiar symboliczny:
„Odsłaniamy dziś nagrobek legionisty, patrioty, Żyda i Polaka. Przywracamy pamięć o człowieku, który swoim życiem potwierdził, że polskość to nie kwestia pochodzenia, ale wyboru serca. Antysemityzm i wszelka nienawiść są antypolskością, bo obrażają pamięć tych, którzy walczyli za wolną Polskę.”
Dyrektor przypomniał też słowa Juliana Tuwima:
„Jestem Polakiem, bo mi się tak podoba. (…) Nie dzielę Polaków na rodowitych i nierodowitych – pozostawiam to rasistom, rodzimym i nierodzimym hitlerowcom.”
Wśród gości wydarzenia był m.in. Wicekonsulka Republiki Federalnej Niemiec w Krakowie Sandra Heiskanen, Prezydent Miasta Oświęcimia Janusz Chwierut, Wicestarościna Powiatu Oświęcimskiego Teresa Jankowska oraz Przewodnicząca Gminy Wyznaniowej Żydowskiej
w Bielsku-Białej Dorota Wiewióra.
Uroczystość zakończyła się modlitwą wyrecytowaną przez dra Sławomira Pastuszkę z Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Katowicach, symbolicznym złożeniem kamieni
i kwiatów na grobie legionisty oraz spacerem po cmentarzu żydowskim, który poprowadził kurator Muzeum Żydowskiego i współautor publikacji o tej nekropolii dr Artur Szyndler, opowiadając o innych zasłużonych żydowskich oświęcimianach.
Projekt konserwacji i renowacji nagrobka został zrealizowany dzięki wsparciu finansowemu licznych instytucji i darczyńców, w tym Konsulatu Republiki Federalnej Niemiec w Krakowie, Miasta Oświęcim, Powiatu Oświęcimskiego, Fundacji Pamięci Ofiar Auschwitz-Birkenau, What Matters. gGmbH oraz osób prywatnych
i społecznościowych darczyńców
z Polski i zagranicy.
11 listopada 2025 roku, w Narodowe Święto Niepodległości, na Cmentarzu Żydowskim w Oświęcimiu odbyła się uroczystość odsłonięcia odrestaurowanego nagrobka Icchaka Izydora Hirscha – polskiego legionisty, patrioty, Żyda i Polaka.
16