Obóz Terezin, jak nazywano go w języku czeskim, lub Theresienstadt, jak nazywano go w języku niemieckim, był prowadzony przez nazistowskie Niemcy od listopada 1941 do maja 1945 roku jako getto tranzytowe dla Żydów z Europy Środkowej
i Zachodniej przed ich deportacją na Wschód, gdzie mieli być zamordowani. Terezin był ostatnim gettem, które zostało wyzwolone, dzień po zakończeniu II wojny światowej.
„Last Ghetto” to pierwsza dogłębna analiza historii społeczeństwa więziennego
w czasie Holokaustu. Zamiast przedstawiać społeczeństwo więzienne, które istniało
w getcie jako wyjątkowe, jedyne w swoim rodzaju i niezrozumiałe za pomocą normalnych metod analitycznych, Anna Hájková twierdzi, że społeczeństwa więzienne, które rozwinęły się podczas Holokaustu, najlepiej rozumieć jako po prostu inne społeczeństwa tworzone przez ludzi w normalnych okolicznościach. Kwestionując konwencjonalne twierdzenia o wyjątkowości Holokaustu, Hájková nalega, abyśmy patrzyli na Holokaust, używając tych samych narzędzi analitycznych, co na inne wydarzenia historyczne.
Społeczność więzienna Terezína wytworzyła własne hierarchie społeczne,
w ramach których pozornie niewielkie różnice między więźniami (wiek, pochodzenie etniczne lub wcześniej wykonywana praca) mogły decydować
o tym, czy ktoś ostatecznie przeżyje, czy umrze. Podczas trzech i pół roku istnienia obozu więźniowie stworzyli własną kulturę i zwyczaje, nawiązali więzi, zakochiwali się i zakładali rodziny. Oparta na obszernych badaniach archiwalnych w dziewięciu językach i pełnej empatii lekturze świadectw ofiar, książka „Last Ghetto” przedstawia transnarodową, kulturową, społeczną, płciową i organizacyjną historię Terezína, ujawniającą, jak społeczeństwo ludzkie działa w warunkach ekstremalnych i podkreślającą kluczowe kwestie odpowiedzialności, sprawczości i jej granic oraz przynależności.
Dr Anna Hájková jest wykładowcą historii kontynentalnej Europy współczesnej na Uniwersytecie w Warwick. Jest autorką nowego, znanego studium „The Last Ghetto: An Everyday History of Theresienstadt” (2020) i „People without History are Dust: Queer Desire in the Holocaust” (2021), które ukaże się
w rozszerzonym tłumaczeniu na język angielski nakładem wydawnictwa University of Toronto Press. Jest pionierką queerowej historii Holokaustu, a jej prace zostały docenione nagrodą za wybitną naukowość feministyczną Catharine Stimpson Prize for Outstanding Feminist Scholarship (2013) i nagrodą Orfeo Iris Prize (2020).
Do rozmowy z dr Hájkovą dołączy Maestro James Conlon z Opery w Los Angeles.
James Conlon, jeden z najbardziej wszechstronnych i szanowanych współczesnych dyrygentów, rozwinął szeroki repertuar symfoniczny, operowy
i chóralny. Od czasu debiutu z filharmonią New York Philharmonic w 1974 roku dyrygował praktycznie każdą większą amerykańską i europejską orkiestrą symfoniczną. Dzięki światowym trasom koncertowym, obszernej dyskografii
i wideografii, licznym esejom
i komentarzom, częstym występom telewizyjnym i gościnnym wystąpieniom, James Conlon jest jednym z najbardziej uznanych interpretatorów muzyki klasycznej. Stał na czele projektu Recovered Voices (Odzyskane głosy) w Operze w Los Angeles, który koncentruje się na muzyce tłumionej przez nazistów i/lub tworzonej przez kompozytorów, którzy zginęli w czasie Holokaustu. Maestro Conlon jest szczególnie zainteresowany historią Theresienstadt.
„LAST GHETTO”
(OSTATNIE GETTO): CODZIENNA HISTORIA THERESIENSTADT
Muzeum Holokaustu w Los Angeles (USA)
20
Spotkaj się z historyczką dr Anną Hajkovą w Muzeum Holokaustu w Los Angeles i weź udział w rozmowie na temat jej książki, będącej pierwszą dogłębną analizą historii społeczeństwa więziennego w czasie Holokaustu.
21 LISTOPADA 2024, 18.30 – 20.00.