8
w Europie, to nie tylko patrzymy wstecz, ale patrzymy na to, co dzieje się dziś – powiedział.
– Wiele razy będziemy dziś słyszeli takie pojęcia, jak dyskryminacja, brak równouprawnienia, dostępu do pewnych podstawowych dóbr dla społeczności romskiej w naszej XXI-wiecznej Europie. Chciałbym zwróć uwagę, że problem jest dużo szerszy. Spotykamy się bowiem ze słowami lub czynami mającymi znamiona dehumanizacji. Zwłaszcza wśród rosnących
w obecnych czasach populizmów. Dehumanizacja jest na ogół ostatnim krokiem przed najgorszym – podkreślił.
W swoim wystąpieniu Ocalały z Auschwitz Marian Turski opowiadał o pomniku poświęconym tragedii Romów w Salzburgu, który widział 30 lat temu. Zapytał wówczas autora o jego interpretację tego dzieła. – On powiedział: pięć płat blachy ma symbolizować pięć dziesięcioleci po tych wydarzeniach. Ta pamięć po latach ulatnia się. Pozostaje wyrwa. Pamięć ludzka słabnie. Ja mówię: skoro tak, to człowieku: nie zapominaj. Bądź czujny.
– Dzisiaj, 30 lat później, widzimy nowy przypływ terroru, agresji i mowy nienawiści, przypływ antysemityzmu, wrogości do obcych, czy antycyganizmu. Mogę tylko powtórzyć za twórcą pomnika: człowieku, nie bądź obojętny na agresję, nie bądź obojętny na mowę nienawiści. Bowiem zaczyna się od mowy nienawiści,
a kończy na Auschwitz – podkreślił Marian Turski.
Historię Romów i Sinti, ofiar obozu Auschwitz przybliża lekcja internetowa „Romowie w Auschwitz”, jeden
z odcinków podcastu “O Auschwitz”, a także 7. tom serii edukacyjnej Głosy Pamięci. Na stronach Google Cultural Institute dostępna jest również przygotowana przez Muzeum wystawa „Romowie w Auschwitz”.
W bloku 13, na terenie Muzeum dostępna jest wystawa upamiętniająca ludobójstwo Romów i Sinti, która ukazuje szczególny wymiar nazistowskiego ludobójstwa popełnionego na Romach w okupowanej przez nazistowskie Niemcy w Europie. 2 sierpnia rano wystawę zwiedzili oficjalni goście obchodów. W byłym obozie Auschwitz II-Birkenau, na odcinku BIIe, znajduje się pomnik upamiętniający ofiary narodowości romskiej.