85 LAT
KINDERTRANSPORTU
DO WIELKIEJ BRYTANII
IHRA
Ferdinand nigdy więcej nie zobaczył swojej córki. Rodzice Urszuli i jej starsza siostra nie uniknęli prześladowań nazistowskich. Zostali deportowani do Auschwitz i zamordowani. Kindertransport uratował życie Urszuli.
Kindertransport był jedną z najważniejszych prób ochrony żydowskich dzieci przed prześladowaniami. W odpowiedzi na antysemicką przemoc podczas pogromów listopadowych w 1938 roku brytyjski rząd zgodził się na akcję ratunkową zainicjowaną przez żydowskie i inne organizacje pomocowe. Od grudnia 1938 do września 1939 roku do Wielkiej Brytanii sprowadzono ponad 10 000 dzieci, głównie żydowskich,
z Niemiec, Austrii, Czechosłowacji i Polski.
Dzieci umieszczono w angielskich rodzinach zastępczych, domach opieki i szkołach. Rozpoczęły życie w nowym kraju, z nowym językiem i w obcym otoczeniu. Gdy wybuchła II wojna światowa, kontakt dzieci
z ich rodzicami stał się trudny. Wiele z nich czekało latami, zanim dowiedziało się o losie rodziców, z których większość walczyła
o ucieczkę z ojczystych krajów. Większość
z nich nie przeżyła Holokaustu.
Dzieci z Kindertransportu były często jedynymi ocalałymi z Holokaustu w swoich rodzinach.
Listy wymieniane między Urszulą a jej rodzicami są prezentowane w ramach wystawy „I said, ‘Auf Wiedersehen’ – 85 years since the Kindertransport to Britain” („Powiedziałam: ‘Auf Wiedersehen’ – 85 lat od Kindertransportu do Wielkiej Brytanii”. Wystawa zlecona przez Berthold Leibinger Stiftung i kuratorowana przez Ruth Ur, dyrektorkę Niemieckiego Towarzystwa Przyjaciół Yad Vashem, upamiętnia ratunek niesiony dla ponad 10 000 dzieci wywożonych z terenów kontrolowanych przez nazistów do Wielkiej Brytanii w latach 1938–1939. Prezentuje wybrane listy pięciu rodzin żydowskich, ukazujące ich nadzieje na ponowne spotkanie i obawy przed trwałym rozdzieleniem.
Wystawa stanowi znaczący krok naprzód
w zrozumieniu doświadczenia Kindertransportu i cierpienia, jakiego doświadczyły rodziny żydowskie podczas Holokaustu.
Wystawa będzie prezentowana od 25 października 2024 r. do 25 stycznia 2025 r.
w Bibliotece Stanowej Wirtembergii
w Stuttgarcie.
Abschied: Historia Ursuli Brann
W 2007 roku Ursula wyrecytowała dziesięć zasad przewodnich Ferdinanda ze swojego modlitewnika podczas trzygodzinnego wywiadu z dr Beą Lewkowicz z AJR Refugee Voices Archive. Kiedy na początku wywiadu poproszono ją o podanie swojego imienia, najpierw wymówiła je „Oor-sula” po niemiecku, a następnie przeszła na „Er-sula” po angielsku. Ursula uosabiała silne poczucie tożsamości wyrażone w zasadach jej ojca.
Po śmierci Ursuli w 2015 roku jej modlitewnik zaginął. Podczas poszukiwań oryginału Ruth Ur odkryła, że dwaj synowie Ursuli odziedziczyli zestaw pudeł wypełnionych zdjęciami i listami od jej rodziców, siostry i przyjaciół. Listy te ukazują miłość jej rodziny do niej i ich wysiłki, aby chronić ją przed trudnościami,
z którymi borykali się w Niemczech. Jej matka, Rose-Marie, pisała o niedzielnych wyjściach, wspomnieniach, które ostro kontrastowały z coraz bardziej niebezpieczną sytuacją w domu.
Chociaż modlitewnika nie znaleziono, Ursula zachowała każdy otrzymany list. Uważa się, że pudełka, które zostawiła swoim synom, zawierają największą kolekcję listów związanych z Kindertransportem.
Neues Zuhause: Historia Ilse Majer
Ilse Majer miała dziesięć lat, gdy w 1939 roku wyjechała z Wiednia do Anglii
w ramach Kindertransportu. Przygarnęła ją Lady Howard-Stepney i jej rodzina, i to
z nimi rozpoczęła swoje nowe życie. Do listu do rodziców z lipca 1939 roku dołączyła rysunek swojego nowego pokoju dziecięcego i często opowiadała
o wszystkich rzeczach, które im pokaże, gdy dołączą do niej w Anglii. Ilse nigdy więcej się z nimi nie spotkała.
Rodzina zastępcza Ilse napisała do Lilly
i Bertholda Majerów, wyrażając nadzieję, że otrzymają pozwolenia i dołączą do Ilse
w Anglii. Ich listy dają wgląd w świat Ilse
i pokazują, że była zbyt młoda, aby w pełni zrozumieć swoją sytuację.
Podobnie jak wiele innych dzieci uratowanych w ramach Kindertransportu, Ilse straciła rodziców podczas Holokaustu. W czerwcu 1942 roku Lilly i Berthold Majer zostali przewiezieni do getta w Izbicy
w Polsce, a później zamordowani.
Ilse pozostała w Anglii aż do swojej śmierci w 2003 roku.
W 1939 roku Ferdinand Brann podarował swojej córce Urszuli modlitewnik, zanim wyjechała z Niemiec do Anglii Kindertransportem. Na pierwszej stronie napisał dziesięć zasad, z którymi miała rozpocząć nowe życie. Zasady te dały Urszuli wskazówki, jak zachować nadzieję, będąc daleko od domu. Radziły jej również, aby nigdy nie zapomniała
o Niemczech, swoim rodzinnym domu.
26