Latem 2022 r., u zbiegu ulic Miłej i Dubois, rozpoczęto badania archeologiczne, będące wspólnym projektem Muzeum Getta Warszawskiego, Christopher Newport University oraz Akademii im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku – filii AFiB Vistula. Odsłonięto piwnice dwóch dziewiętnastowiecznych kamienic zlokalizowanych pod przedwojennymi adresami Muranowska 39 i Muranowska 41.
W ocalałych piwnicach odkryto rozmaite przedmioty związane z życiem codziennym oraz religijnym mieszkańców, takie jak tefilin, fragmenty żydowskich modlitewników, naczynia do rytualnego obywania rąk. Wydobyto ponad pięć tysięcy artefaktów, obiekty te pozostają od opieką Muzeum
i znajdą swoje miejsce na wystawie stałej.
Odsłonięte fragmenty piwnic to miejsce
w dwójnasób niezwykłe. Po pierwsze ze względu na bliskie sąsiedztwo tzw. Bunkra Anielewicza, którego mogły być częścią. Po drugie ze względu na szczególny rodzaj pamięci, który umożliwiają – obszar wykopalisk przy dawnej Miłej 18 to jedyne miejsce
w przestrzeni współczesnej Warszawy, które pozwala rzeczywiście zbliżyć się do nieistniejącego już miasta i przekonać się, że wciąż jego duże fragmenty znajdują się pod stopami mieszkańców.
8 maja, na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, odbyła się debata poświęcona problematyce upamiętnień w przestrzeni publicznej. Dr Eleonora Bergman, dr Maria Ferenc, prof. Zbigniew Kobyliński, dr Jolanta Miśkowiec, prof. Małgorzata Rozbicka oraz Hanna Wróblewska, Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego, rozmawiali
o możliwościach i wyzwaniach związanych
z zachowaniem i odpowiednim upamiętnieniem piwnic przy dawnej Miłej 18, które odsłonięto podczas prac archeologicznych prowadzonych tam przez MGW.
Dr Jolanta Miśkowiec, dyrektorka Departamentu Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Miejsc Pamięci, omówiła ministerialne programy wsparcia dla miejsc pamięci oraz konieczność zachowania autentyczności i trwałości upamiętnień. Podkreśliła również znaczenie opieki nad miejscami pamięci narodowej, zarówno
w kraju, jak i za granicą.
Prelekcja profesora Zbigniewa Kobylińskiego poświęcona była znaczeniu zachowania ruin jako części dziedzictwa kulturowego
i wyzwaniom związanym z ich konserwacją oraz prezentacją dla społeczeństwa. Choć większość osób rozpoznaje istotną rolę ruin jako nośników informacji i symboli, istnieje znacząca trudność w znalezieniu optymalnego sposobu ich zachowania i udostępnienia. Konieczne jest zapewnienie im stabilności konserwacyjnej oraz zrozumiałego interpretowania dla zwiedzających, jednocześnie integrując je w tkankę miejską.
Omawiając różne podejścia stosowane na świecie, od pozostawienia ruin na wolnym powietrzu po ich zabezpieczenie trwałą
„PRZYWOŁYWANIE PAMIĘCI: DEBATA O RÓŻNORODNYCH FORMACH UPAMIĘTNIEŃ
W PRZESTRZENI PUBLICZNEJ”
RELACJA
Muzeum Getta Warszawskiego
Za nami debata „Przywoływanie pamięci: debata o różnorodnych formach upamiętnień
w przestrzeni publicznej”, będąca wydarzeniem towarzyszącym wystawie „Rzeczy
z podziemnego miasta. Architektoniczne wizje wokół upamiętnienia Miłej 18″ na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej.
12