MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA Z OKAZJI 20-LECIA MUZEUM
I MIEJSCA PAMIĘCI W BEŁŻCU
Blisko 15 prelegentów zabierze głos podczas konferencji naukowej on-line „Museum exhibitions in the Holocaust memorials: from Bełżec to Sobibór” organizowanej w dn. 4–5 czerwca 2024 r. Jest ona poświęcona szeroko rozumianemu oddziaływaniu wystaw powstałych w muzeach poobozowych. Zapraszamy do rejestracji i udziału w wydarzeniu. Obrady będą prowadzone w języku angielskim. Patronatem honorowym objął je Narodowy Instytut Muzeów.
Muzeum i Miejsce Pamięci w Bełżcu
Narracje muzealne w byłych obozach koncentracyjnych i ośrodkach zagłady starają się realizować dwa zasadnicze cele: upamiętniać pomordowanych
i dokumentować historię obozów.
W literaturze przedmiotu podkreśla się często, że ich wyjątkowa siła wynika z aury miejsc i fizycznej realności zachowanych śladów historycznych, rzadziej natomiast zwraca się uwagę na walory muzealne samych ekspozycji: sposób konstruowania przekazu czy tkwiący w nich potencjał edukacyjny.
Oddzielną kwestią jest „rozpoznawalność” tych muzeów jako realnych i symbolicznych form reprezentacji przeszłości. W tym kontekście pojawia się wiele pytań: Jak są one postrzegane przez odwiedzających, opinię publiczną, media czy środowiska muzealne w Polsce i innych krajach? Jaką rolę odgrywają w związku
z tym w promowaniu edukacji na temat Holokaustu oraz kształtowaniu regionalnej
i globalnej kultury pamięci? Jakie faktyczne znaczenie mają one dla organizacji zajmujących się badaniem, dokumentowaniem i upamiętnianiem zagłady Żydów z International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA) na czele.
Głównym zamierzeniem jubileuszowej konferencji organizowanej w Muzeum
i Miejscu Pamięci w Bełżcu jest podjęcie refleksji dotyczącej percepcji muzeów działających w miejscach Zagłady pod kątem ich wystaw. Przedmiotem dyskusji będą
z jednej strony kwestie związane
z kreowaniem ekspozycji (formy i treści narracji, wzajemne oddziaływanie między wystawami, krajobrazami poobozowymi
i pomnikami), z drugiej zaś – aspekty dotyczące recepcji tych realizacji w sferze społecznej (public history, pamięć, edukacja). Pragniemy przeanalizować te zagadnienia
z perspektywy dwóch ostatnich dekad,
w których muzea i ekspozycje historyczne ulegały głębokim przeobrażeniom. Asumpt do tego stwarzają dwa wydarzenia muzealne: 20. rocznica otwarcia Muzeum i Miejsca Pamięci w Bełżcu z pierwszą w Polsce de facto wystawą narracyjną oraz udostępnienie zwiedzającym, blisko dwadzieścia lat później, Muzeum i Miejsca Pamięci w Sobiborze, gdzie z kolei prezentowana jest wystawa
o charakterze dokumentalnym.
Oba te miejsca pamięci, a zarazem oddziały Państwowego Muzeum na Majdanku, posłużą jako case studies. Konferencja poświęcona jest jednak oddziaływaniu wystaw
w muzeach poobozowych w szerszym ujęciu. Dlatego do wspólnej refleksji o ekspozycjach dokumentujących prześladowanie
i eksterminację Żydów w latach II wojny światowej zapraszamy nie tylko ekspertów muzealnych, ale także przedstawicieli różnych instytucji w Polsce i za granicą zaangażowanych w pielęgnowanie
i propagowanie pamięci o ofiarach Szoah.