NOWE LABORATORIUM BADAWCZE PRACOWNI KONSERWATORSKICH
Nowe laboratorium przygotowane jest do wykonywania badań fizykochemicznych oraz badań z zakresu biologii molekularnej w tym mikrobiologii i genetyki. Dzięki temu możliwe będzie lepsze poznanie budowy historycznych obiektów, a także przyczyn zniszczeń w szerszym niż dotychczas aspekcie. To nieocenione wsparcie dla prac konserwatorskich służących zachowaniu autentyzmu Miejsca Pamięci.
W części fizykochemicznej wykonywane będą badania w zakresie analiz: pigmentów, zasolenia, porowatości i nasiąkliwości,
a także nieinwazyjne badania składu materiałowego i pierwiastkowego. Laboratorium biologii molekularnej zajmować będzie się oceną ilościową
i jakościową mikrobiologicznego zanieczyszczenia powierzchni historycznych obiektów i powietrza w przestrzeniach magazynowych i ekspozycyjnych.
W otwarciu pracowni wzięli udział, poza dyrekcją i pracownikami Muzeum, także eksperci od wielu lat współpracujący
z Pracowniami Konserwatorskimi: prof. Beata Gutarowska, prof. Sławomir Wilczyński oraz prof. Łukasz Bratasz.
– Kiedy zaczynaliśmy rozbudowę pracowni konserwatorskich, podstawowym problemem od samego początku był dobór właściwych metod konserwacji dla materiałów, których nie konserwuje się nigdzie indziej na świecie. To potrzebne nie tylko z punktu widzenia tego wyjątkowego na świecie miejsca, ale też
z punktu widzenia konserwacji na przyszłość. To wielki dzień. Zdaję sobie sprawę, że nie ma prawdopodobnie
w Europie wielu muzeów, które miałby właśnie takie narzędzie – podkreślił dyrektor Muzeum dr Piotr M. A. Cywiński.
Prof. Beata Gutarowska z Politechniki Łódzkiej specjalizująca się w mikrobiologii środowiskowej, i która realizowała
w Muzeum projekty dotyczące tej dziedziny, powiedziała, iż naukowcy przede wszystkim widzą potrzebę całościowych i bardzo szerokich badań przy identyfikacji mikroorganizmów oraz określenia mechanizmów ich niszczenia.
– Liczę na to, że przy udziale tej specjalistycznej aparatury, będą państwo rozszerzać wiedzę dla całego świata. Te wszystkie wyniki możemy bowiem zgłaszać do centrum biotechnologii, co rozszerzy bioinformatyczną pulę danych dostępnych dla wszystkich. Jeżeli konserwatorzy będą teraz identyfikować mikroorganizmy, które rozwijają się w obiektach zabytkowych i wprowadzać te sekwencje do baz danych, to cały świat będzie miał do nich dostęp – powiedziała.
– Jest to chyba pierwsze muzeum na świecie, które jest tak wspaniale wyposażone. Chciałabym zwrócić uwagę na jeden aparat, który do tej pory był wykorzystywany tylko w diagnostyce klinicznej – aparat Real Time PCR, który służy do rozpoznania nawet jednej kopii genu. Tak dokładne rozpoznanie daje konserwatorom możliwość wczesnej reakcji. Dzięki temu jesteśmy również
w stanie monitorować rozwój zagrożenia,
a także dobór metody dezynfekcji – podkreśliła prof. Gutarowska.
Prof. Sławomir Wilczyński ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, specjalista
w zakresie bioinżynierii i obrazowania, który współpracuje z Muzeum przy opracowaniu nowych metod ilościowej analizy wpływu czynników fizykochemicznych oraz środków biobójczych na powierzchnie obiektów zabytkowych, powiedział, iż współpraca między ŚUM i Muzeum ma tylko jedno zadanie – zachować świadectwo prawdy: – Prawda ta zawiera się w każdej cegłę,
w każdym obiekcie i każdym artefakcie, który jest pieczołowicie gromadzony
i badany przez Pracownie Konserwatorskie.
– Ma to kolosalne znaczenie, bowiem prawda, o której mówię, nie wynika tylko
z dbałości pamięci, więzi czy ciągłości tradycji pokoleń. Jej bardzo ważnym elementem jest trwałość materii. Dzięki nowoczesnym technologiom i metodom, które przynosi nauka, możliwe jest jeszcze skuteczniejsze zabezpieczenie obiektów zabytkowych. Jestem przekonany, że dzięki nowemu laboratorium czas dla obiektów muzealnych Auschwitz-Birkenau zatrzyma się lub przynajmniej zwolni tak, aby jak najdłużej mogły one służyć zrozumieniu mechanizmów rozwijanie się nietolerancji, rasizmu i antysemityzmu, a zagrożenia są szczególnie obecnie aktualne – podkreślił.
– Współpraca z Muzeum przynosi nie tylko satysfakcję, ale też daje powód do dumy, że mogę dołożyć drobną cegiełkę upamiętnienia świadectwa największego upadku człowieka i wielkiej tragedii
w dziejach Europy. Badania naukowe mają sprawić, by świat był lepszy, bardziej rozumny, solidarny i bezpieczny
z pewnością nowe laboratorium Pracowni Konserwatorskich spowoduje, że droga do tego celu będzie prostsza i szersza – powiedział prof. Wilczyński.
25 września br. w Muzeum Auschwitz otwarto nowe laboratorium badawcze Pracowni Konserwatorskich. Będą tam prowadzone specjalistyczne badania obiektów
z niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz, przechowywanych w Archiwum i Zbiorach Muzeum.
Paweł Sawicki