Memoria [PL] Nr 69 (06/2023) | Page 18

POCZĄTEK TERRORU

W NAZISTOWSKICH NIEMCZECH

30 stycznia 1933 r. narodowi socjaliści przejęli rządy w Niemczech. Ustanowili oni terrorystyczną dyktaturę, pozbawiali praw, prześladowali i mordowali miliony ludzi.

O wczesnych obozach koncentracyjnych w nazistowskich Niemczech opowiada wystawa, którą można oglądać m.in. w Miejscu Pamieci Dachau.

Miejsce Pamięci Dachau

Obozy koncentracyjne odegrały centralną rolę w egzekwowaniu i utrzymaniu narodowosocjalistycznej władzy

w Niemczech i okupowanej Europie. Dziś wielu ludzi zna nazwy dużych obozów koncentracyjnych lub zagłady, takich jak Buchenwald czy Auschwitz, ale niewielu słyszało o wczesnych obozach koncentracyjnych, takich jak Ahrensbök czy Breitenau.

Wczesne obozy koncentracyjne zostały założone w pierwszych miesiącach dyktatury narodowosocjalistycznej i często zamykane po kilku tygodniach lub miesiącach. Reżim narodowosocjalistyczny testował tam narzędzia przemocy. Droga do masowych morderstw na milionach ludzi nie była jeszcze wytyczona, ale została przygotowana. Wczesne obozy koncentracyjne były początkiem terroru.

Wystawa „Początek terroru” przedstawia

w jedenastu rozdziałach rolę i funkcję, jaką w czasach narodowego socjalizmu pełniły wczesne obozy koncentracyjne. Na podstawie licznych biografii prześladowanych osób pokazuje, w jaki sposób te obozy przyczyniały się do utworzenia i umocnienia władzy narodowosocjalistycznej. Punktem wyjścia jest 15 obozów, które są upamiętniane w miejscach pamięci zaangażowanych

w stworzenie tej wystawa. Stanowią one kontekst dla historii ponad 90 wczesnych obozów koncentracyjnych na terenie III Rzeszy.

Wystawa jest prezentowana jednocześnie w różnych miejscach w całych Niemczech. Patronatem honorowym objęła ją Minister Kultury Claudia Roth.

Szczegółowe informacje na temat wystawy oraz jej obszernego programu edukacyjnego można znaleźć na stronach internetowych zaangażowanych instytucji oraz na stronie www.auftakt-des-terrors.de.

W Miejscu Pamięci Dachau wystawę można oglądać do końca września 2023 roku.

Spis treści:

Droga do dyktatury

Masaowe aresztowania w 1933 roku

Miejsca więzienia i ich kompetencje

Dowódcy i załogi strażnicze

Więźniowie

Warunki więzienne

Przemoc i morderstwa

Sąsiedztwo i opinia publiczna

Rozwiązanie i reorganizacja

Upamiętnienie po 1945 roku