Memoria [PL] Nr 69 (06/2023) | Page 10

JULIA PIROTTE.

FOTOGRAFKA, CZŁONKINI

RUCHU OPORU

Po drodze Julia spadła ze wzgórza i była zmuszona przerwać podróż w Belgii, gdzie rozpoczęła pracę w fabryce i wyszła za mąż za członka związków zawodowych Jeana Pirotte. W Brukseli uczyła się dziennikarstwa i fotografii w trybie wieczorowym. W latach 1938 i 1939 rozpoczęła karierę fotoreporterki swoją praca poświęconą polskim górnikom przygotowanym na zlecenie magazynu związkowego oraz reportażem przygotowanym w krajach nadbałtyckich na zlecenie agencji prasowej Foto WARO.

Gdy w maju 1940 r. nazistowskie Niemcy najechały na Belgię Julia uciekła na południe. Wraz z kompanami towarzyszącymi jej podczas ucieczki młoda uchodźczyni osiadła w Marsylii, ponieważ tam znajdowały się fabryki. Rozpoczęła pracę w fabryce samolotów oraz jako fotografka na prywatnej plaży. W 1942 r. pracowała dla lokalnych tytułów, takich jak Le Dimanche illustré, La Marselliaise i Rouge Midi.

Julia dokumentowała fatalne warunki życia w slumsach Vieux-Port, położenie żydowskich kobiet i dzieci internowanych w obozie Bompard oraz działalność oddziałów maquis. Wraz z siostrą Mindlą Julia bardzo wcześnie dołączyła do ruchu oporu. Jako agentka łącznikowa grupy FTP-MOI przemycała ulotki, broń oraz fałszowała dokumenty. 21 sierpnia 1944 r. wzięła udział w wyzwoleniu Marsylii, dokumentując to wydarzenie przy pomocy swojego aparatu.

Julia Pirotte wróciła do Polski, gdzie

w najlepsze trwała powojenna odbudowa. Jej brat Majer zmarł w radzieckim gułagu,

a siostrę Mindlę poddano egzekucji

w Niemczech po aresztowaniu za działalność w ruchu oporu. W 1946 r. Julia była w Kielcach w grupie nielicznych fotografów, którzy przeżyli pogrom. Jej reportaże to wzruszające świadectwo antysemityzmu, wciąż żywego w jej rodzinnym kraju. W kolejnych miesiącach podróżowała wraz z polskimi górnikami sprowadzanymi z Francji. W 1948 r. pracowała podczas Światowego Kongresu Intelektualistów w Obronie Pokoju we Wrocławiu wykonując portrety uczestników, pośród których znaleźli się Pablo Picasso, Irene Joliot-Curie i Aime Cesaire. W tym samym czasie została współzałożycielką Agencji prasowej WAF i objęła jej kierownictwo.

W 1957 r. Julia udała się do Izraela, gdzie doświadczyła życia w kibucu. Gdy wróciła do Polski kontynuowała pracę dla polskiej prasy, lecz w dużo wolniejszym tempie.

W latach osiemdziesiątych jej prace zyskały uznanie i były wystawiane w wielu krajach,

w tym w Nowym Jorku, Arles, Sztokholmie, Charleroi, Paryżu, Warszawie i Bratysławie. 15 lutego 1996 została odznaczona francuskim tytułem Chevalier des Arts et des Lettres. Zmarła w Warszawie 25 lipca 2000 r.

Memorial de la Shoah w Parks do 30 sierpnia 2023 prezentuje wystawę prac Julii Pirotte. Julia Pirotte (Golda Perla Diament) urodziła się 26 sierpnia 1907 roku i dorastała

w biednej rodzinie żydowskiej mieszkającej w Polsce między Końskowolą a Lublinem. Jej ojciec był górnikiem. W wieku 17 lat została aresztowana za działalność w młodzieżowym ruchu Polskich Komunistów i spędziła cztery lata w więzieniu. W 1934 roku, przy wsparciu Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom, uciekła z Polski. Jej celem była Francja, gdzie jako uchodźczyni przebywała jej siostra.

Mémorial de la Shoah