80. ROCZNICA PODPISANIA DEKLARACJI NA TEMAT PRZEŚLADOWANIA ŻYDÓW
Deputowani odnieśli się do szokującego obwieszczenia rządu z dnia 17 grudnia 1942 roku spontaniczną minutą ciszy. Odnotowano, że inicjatywę tego typu podjęto po raz pierwszy w całej historii izby.
Tego dnia w 1942 roku Minister Spraw Zagranicznych Anthony Eden przedstawił milczącym członkom Izby, iż „godne zaufania źródła” potwierdziły „powszechnie powtarzane doniesienia
o zamiarze eksterminacji żydowskiej populacji Europy przez Hitlera…”.
Spiker Izby Gmin Sir Lindsay Hoyle po raz pierwszy w historii oddał hołd ofiarom
w krótkiej przemowie przed rozpoczęciem posiedzenia, po której nastąpiła minuta ciszy upamiętniająca tę smutną rocznicę.
Doniosłości chwili dodał fakt, iż do deputowanych dołączyło w Galerii Spikerów siedmiu Ocalonych z Holokaustu oraz przedstawicieli społeczności żydowskiej
w Wielkiej Brytanii. Steven Frank, Kawaler Medalu Imperium Brytyjskiego i Ocalony
z Holokaustu, opowiedział o swoich odczuciach w momencie obserwowania minuty ciszy z Galerii Spikerów:
„Czułem się przedstawicielem półtora miliona dzieci zamordowanych
w Holokauście. Nie wiem, dlaczego ja przeżyłem, a oni nie”.
Sir Lindsay Hoyle powiedział:
„Nie tak łatwo uciszyć Izbę Gmin, ale 80 lat temu deputowani spontanicznie zamarli
w ciszy po tym, jak potwierdzono, iż naziści rozpoczęli wdrażanie programu systemowej masowej eksterminacji żydowskiej populacji Europy”.
Ten bezprecedensowy moment jeden
z korespondentów parlamentu porównał do „grymasu sumienia ludzkości”.
W obliczu ludobójstwa, jakie dokonało się od tamtego dnia, oraz okrutnych zbrodni wojennych, które obecnie mają miejsce
w Ukrainie niezwykle istotnym jest upamiętnienie tej ważnej rocznicy wraz
z tymi, którzy ocaleli z Holokaustu.
Olivia Marks-Woldman, odznaczona Orderem Imperium Brytyjskiego oraz nasza dyrektor naczelna, powiedziała:
„Jako że przygotowujemy się do upamiętnienia Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu 27 stycznia 2023 roku, najwyższy czas przypomnieć, iż naszym wspólnym obowiązkiem jest w dzisiejszych czasach sprzeciwianie się prześladowaniom i mowie nienawiści. To niezmiernie istotne, by ludziom, którzy osiemdziesiąt lat temu znosili tak zatrważające okrucieństwa, oddać hołd dziś w centralnym miejscu naszej demokracji".
W 1942 roku w związku z szokującym oświadczeniem ministra Edena, deputowany Partii Pracy William Cluse zasugerował, by Izba „zaprotestowała przeciwko temu odrażającemu barbarzyństwu”. Spiker FitzRoy odpowiedział, iż dotyczy to całej Izby,
a deputowany Partii Konserwatywnej sir Waldron Smithers poderwał deputowanych
z miejsc.
Percy Cater, ówczesny korespodnent Daily Mail w parlamencie, napisał wtedy:
„[...] deputowani wstawali jeden po drugim, aż wstały ich setki, aż wszyscy, ponuro odziani i o ponurych twarzach, byli już na nogach. Większość z nich miała łzy w oczach, a ich gardła zacisnęły się”.
Premier Wielkiej Brytanii Rishi Sunak oraz lider opozycji sir Keir Starmer wzięli udział w obchodach 80. rocznicy pierwszej publicznej deklaracji rządu brytyjskiego odnoszącej się do nazistowskiego planu wymordowania żydowskiej populacji Europy. Zarówno premier Sunak, jak i sir Starmer uczcili w izbie tamte wydarzenia minutą ciszy, zarządzoną przez sir Lindsaya Hoyle, spikera Izby Gmin.
Holocaust Memorial Day Trust