Memoria [PL] Nr 52 (1/2022) | Page 18

WYSTAWA

THE OBJECTS OF LOVE

(PRZEDMIOTY MIŁOŚCI)

Ta wzruszająca wystawa, opracowana we współpracy The Office of Public Works z organizacją Holocaust Awareness Ireland, przedstawia tragiczne losy, które rozegrały się w okupowanej przez nazistów Polsce oraz poza jej granicami.

Na wystawę składają się bezcenne przedmioty osobiste, zdjęcia i dokumenty oraz poruszające rodzinne pamiątki, które przetrwały Holocaust. Wystawę opracował Oliver Sears, diler sztuki z Dublina, przywołując za pośrednictwem prezentowanych artefaktów tragiczne karty europejskiej historii. Monika, matka Searsa, oraz jego babcia Kryszia stają się głównymi bohaterkami tej prywatnej opowieści o miłości, stracie i przetrwaniu.

Pośród obrazów drugiej wojny, przedmiotów, zdjęć i dokumentów, odnajdujemy fotografie Moniki, matki Olivera Searsa, tu dwuipółletniej dziewczynki w warszawskim getcie, oraz sfałszowany dowód tożsamości należących to Kryszi, babci autora wystawy (właściwie Edyty Rozenfeld), dzięki któremu żyła w trakcie wojny poza murami getta.

Oliverowi Searsowi najtrudniej przychodzi oglądanie przedwojennych fotografii dziadków Rozenfeldów w otoczeniu przyjaciół. Zdjęcia przedstawiają życie, miłość i działalność lokalnej społeczności w Łodzi, ich rodzinnym mieście. Wtedy nikt nie spodziewał się, że powstanie plan przemysłowej eksterminacji wszystkich tych osób oraz zatarcia śladów po nich. A zachowane zdjęcia to ostatnie chwile niewinności.

Wśród prezentowanych dokumentów znajdują się świadectwa pochodzące z Yad Vashem oraz dokumenty odszukane przez Olivera w archiwach United States Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie, a wśród nich między innymi akt urodzenia Pawła, akt ślubu, oświadczenie złożone przez Kryszię pod przysięgą w sądzie w Łodzi w 1946 przedstawiające losy jej męża Pawła. Zagadką pozostaje, jak dokumenty te znalazły się w Muzeum USHHM.

Wśród artefaktów możemy dojrzeć także złotą puderniczkę. Gdy Kryszia i Monika wróciły po wojnie do Łodzi, miasto to wciąż było dla Żydów bardzo niebezpieczne, więc w 1947 roku Kryszia podjęła decyzję o jego opuszczeniu. Za ułamek wartości sprzedała swoje mieszkania, kupiła złoto, walutę uchodźców, i oddała je do przerobienia na puderniczkę. Babcia Olivera z nadzieją zamknęła cały swój świat w jednym kawałku drogocennego kruszcu.

Podczas przemowy inaugurującej wystawę dyrektor Lenny Abrahamson wyraził uznanie dla Olivera Searsa za podzielenie się historią swojej rodziny oraz za przybliżenie współczesnym tragedii Holokaustu. Minister Patrick O’Donovan podkreślił konieczność i obowiązek wypowiadania się przeciwko mowie nienawiści oraz prześladowaniom, by mieć pewność, że błędy i okrucieństwa przeszłości nigdy więcej się nie powtórzą.

Oliver Sears we wzruszający sposób podsumował swoją wystawę: „To właśnie opowiadanie indywidualnych historii pokazuje, jak cenne jest życie innych osób oraz że należy zjednoczyć siły, by je chronić. Gdy patrzę na moją rodzinę, widzę miłość, stratę, bunt i triumf, jednak ponad wszystkim słyszę wołanie o sprawiedliwość”.

Oliver Sears wraz ze swoją żoną Catherine Punch stworzyli Holocaust Awareness Ireland, nową organizację mającą na celu włączanie tematyki Holokaustu we współczesną działalność kulturalną oraz polityczną. Lenny Abrahamson oraz Ocalony z Bergen-Belsen Tomi Reichental to jedni z doradców organizacji. Program dyskusji oraz prowadzonych w ramach organizacji wydarzeń towarzyszących wystawie zawiera także spotkanie z Danielem Mendelsohnem, autorem książki The Lost, The Search for 6 Million (Zaginieni, W poszukiwaniu 6 milionów).

Wystawie The Objects of Love towarzyszy narracja audio prowadzona przez Sersa, dostępny jest także ilustrowany folder. Wstęp jest darmowy, a wystawa otwarta jest codziennie do 13 lutego w Sali Bedford Hall dublińskiego zamku.

Fałszywe dokumenty pochodzące z czasów wojny zawierają zdjęcie paszportowe mojej babci Kryszi patrzącej przed siebie, o włosach świeżo ufarbowanych na blond. Ta zmiana była niezbędna, by uwiarygodnić jej aryjskie pochodzenie, tak samo jak przybrane pospolite polskie personalia oraz mało prawdopodobny deklarowany zawód „maszynistki”. Jak zmierzyć strach i desperację w tych oczach, ukrywających się przed reżimem, który zaprogramował przekształcenie Ciebie, Twojej rodziny i kultury w popiół”. Fragment wystawy The Objects of Love, autor: Oliver Sears

Wystawa zatytułowana The Objects of Love (Przedmioty Miłości) przygotowana przez Olivera Searsa jest obecnie dostępna dla zwiedzających na Zamku Dublińskim w Irlandii. Opowiada ona historię rodziny autora z czasów przed drugą wojną światową oraz po jej zakończeniu.

Oliver Sears