#ITSTARTEDWITHWORDS
(ZACZĘŁO SIĘ OD SŁÓW)
Zanim wprowadzono w życie lokalne ustawy antyżydowskie, zanim rozpoczęło się niszczenie żydowskich sklepików i synagog
i zanim zamknięto Żydów w gettach, wagonach bydlęcych i obozach, to słowa podsycały ogień nienawiści. #ItStartedWithWords to internetowa kampania edukacyjna poświęcona Holokaustowi, w ramach której co tydzień publikowane są nagrania video Ocalonych
z całego świata opowiadających o tych momentach, które doprowadziły do Holokaustu – okresu w dziejach, w którym, co trudno było im sobie wyobrazić, ich długoletni sąsiedzi, nauczyciele, koledzy ze szkolnej ławki i z pracy obrócili się przeciwko nim, przechodząc od słów do aktów przemocy.
- Holokaust zaczął się od słów – powiedział Gideon Taylor, Przewodniczący organizacji The Claims Conference. – Słowa nienawiści wykrzykiwano w parkach, obrzucano nimi na ulicach i w klasach szkolnych. Słowa te alienowały, obrażały i szokowały, ale, co gorsze, to one stały się zarzewiem okropnej masakry sześciu milionów Żydów.
Kampania #ItStartedWithWords pokazuje, dzięki bezpośrednim świadectwom Ocalonych, że Holocaust nie wziął się znikąd. Naprawdę wszystko zaczęło się od słów.
Idąc w ślady udanej kampanii #NoDenyingIt, inicjatywa #ItStartedWithWords stanowi część szerszego projektu mającego na celu zwiększanie świadomości w zakresie edukacji o Holokauście. Dokładniej mówiąc, w ramach kampanii zostaną wykorzystane świadectwa Ocalonych, które posłużą do przedstawienia kontekstu narodzin Holokaustu, podstaw antysemityzmu, który został wykorzystany przez Hitlera i nazistów do pozyskania popleczników w całej Europie zanim jeszcze doszło do jakichkolwiek działań wojennych. Kampania ma na celu ukazanie, jak mowa nienawiści może przerodzić się w czyny oraz jak niewyobrażalne skutki mogą one przynieść.
Greg Schneider, Wiceprzewodniczący organizacji the Claims Conference powiedział: - To nie jest tak, że budzisz się pewnego ranka
i decydujesz na udział w masowej zbrodni. Mowa nienawiści, propaganda, antysemityzm
i rasizm były podstawami, których finalnym skutkiem stało się ludobójstwo. Szokujące wyniki badania przeprowadzonego w 2020 roku i zatytułowanego U.S. Millennial Holocaust Knowledge and Awareness Survey (Badanie wiedzy i świadomości o Holokauście wśród amerykańskich milenialsów) pokazują, że 63 procent przedstawicieli milenialsów
i pokolenia Z nie wiedziało, że 6 milionów Żydów zostało zamordowanych podczas Holokaustu, co pokazuje, jak ważna jest nie tylko edukacja w zakresie historii Holokaustu, lecz również przedstawienie kontekstu,
w jakim zrodził się ten tragiczny rozdział historii.
Kilku znanych Ocalonych z Holokaustu z całego świata nagrało materiały video do wykorzystania w ramach kampanii.
Ocalony z Holokaustu Abe Foxman, urodzony w Polsce w 1940 roku, obecnie mieszka w USA. W nagraniu opublikowanym w ramach kampanii dzieli się swoimi przemyśleniami na temat źródeł Holokaustu: - Krematoria, komory gazowe w Auschwitz nie zaczęły się od poukładania cegieł, ale od słów… strasznych słów, słów nienawistnych, antysemickich, od uprzedzeń. Pozwolono, by przerodziły się w przemoc, bo tu z kolei słów zabrakło.
Ocalony z Holokaustu i Przewodniczący Rady Yad Vashem Yisrael Meir Lau, urodzony w Polsce w 1937 roku, obecnie mieszka w Izraelu. Przed wojną w jego rodzinnym Piotrkowie Trybunalskim mieszkało ponad 10 000 Żydów. Większość z nich przetransportowano w 1942 roku do Treblinki i zabito. – Wydawało im się, że będą w stanie wyeliminować ludzi przy pomocy słów – Yisrael Meir Lau mówi w swoim nagraniu – A potem faktycznie tak się stało. LINK DO VIDEO
Ocalona z Holokaustu Charlotte Knobloch urodziła się w 1932 roku w Monachium w Niemczech, gdzie mieszka po dziś dzień. W nagraniu dzieli się swoim pierwszym wspomnieniem sytuacji, gdy z powodu bycia Żydówką została potraktowana w inny sposób. – Zaczęło się od słów. To one pojawiły się przed zatrważającymi czynami, morderstwami, zbrodniami… - mówi Charlotte Knobloch. – Miałam cztery lata, kiedy poszłam na podwórko po drugiej stronie ulicy, żeby pobawić się z dziećmi sąsiadów. Robiłam to niemal codziennie. Ale wtedy nagle zamknięto bramę. Moi koledzy patrzyli na mnie w milczeniu, a zanim zorientowałam się, o co chodzi, przyszła żona dozorcy i zaczęła na mnie krzyczeć: „Żydowskie dzieci nie mogą się bawić z naszym!”. Miałam cztery lata. Nie wiedziałam nawet, kto to Żydzi. LINK DO VIDEO
#ItStartedWithWords pokazuje, jak mowa nienawiści i antysemityzmu doprowadziła do eksterminacji niemalże całego narodu. W celu udostępnienia materiałów edukacyjnych pozyskanych od muzeów i instytucji partnerskich, jak również nagrań video Ocalonych przedstawionych w ramach kampanii, organizacja the Claims Conference stworzyła także stronę internetową ItStartedWithWords.org, stanowiącą źródło materiałów dla edukatorów z całego świata.
W kampanii bierze udział prawie 50 muzeów i instytucji z całego świata, w tym: Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ), amerykańskie muzeum Holokaustu the United States Holocaust Memorial Museum (USHMM); Yad Vashem; Międzynarodowy Sojusz na Rzecz Pamięci o Holokauście IHRA; Fondation Pour La Memoire De La Shoah; Dom Anne Frank w Holandii; UNESCO; Pomnik Pomordowanych Żydów Europy w Berlinie; Centrum Anne Frank w Argentynie; Muzeum Holocaustu w Montrealu, brytyjski Holocaust Educational Trust; Komisja ds. Holokaustu w Gruzji; muzeum i centrum edukacji o Holokauście Illinois Holocaust Museum & Education Center; the Museum of Jewish Heritage; Muzeum Żydów Polskich POLIN w Warszawie i wiele innych.
Międzynarodowa organizacja działająca na rzecz zapewnienia odszkodowań, restytucji mienia oraz pomocy ocalałym z Holocaustu i spadkobiercom ofiar The Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference) zorganizowała nową kampanię internetową, na której czele stanęli Ocaleni z Holokaustu.
Paweł Sawicki