Memoria [PL] Nr 31 (04/2020) | Page 29

Sarah poprosiła pracownicę sklepu Salkę Horowitz, by ta poszukała wśród swoich klientów, członków znanych polskich rodzin, kogoś, kto zdecydowałby się ukryć rodzinę Landau. Salka dotarła do Anny Kushiotko, która zgodziła się przetrzymać rodzinę w ukryciu przez pewien czas. Przeczuwano, że po Bitwie pod Stalingradem upadek Niemiec będzie nieunikniony. Dom tej polskiej rodziny był otoczony wysokim murem i znajdował się na przedmieściach miasta. Przez półtora roku rodzina Landau ukrywała się wraz z Salką Horowitz w pokoju z oknami zasłoniętymi okiennicami. Często byli oni zmuszeni kryć się w ciemnym i dusznym miejscu pod podłogą bez jedzenia i picia do momentu, aż minęło zagrożenie.

Kushiotkowie z oddaniem zajmowali się rodziną Landau. W Święto Paschy udostępnili im swój piec i pozwolili przygotować w nim koszerne mace z ziaren zmielonych w młynku do kawy. Shmaryahu Landau z pamięci recytował Hagadę synowi Elimelekhowi, który ją spisał i ozdobił.

Pod koniec wojny Shmaryahu pomógł Annie oraz jej dwóm córkom wydostać się z terenów sowieckich i przenieść do Krakowa.

Po wojnie Elimelekh na własną rękę udał się do Eretz Israel, gdzie dotarł już w 1945 roku. Tamar znalazła się w sierocińcu prowadzonym przez Sarah Stern-Katan i w 1946 roku dotarła do kibucu Kewucat Jawne. Judah wyemigrował do Eretz Israel w 1947 roku, a Sarah i Shmaryahu dołączyli do niego rok później. Salka Horowitz wyjechała do Izraela w 1963 roku.

Zdjęcia w artykule: Andrzej Rudiak

Elimelekh i Tamar Landau. Fot. Yad Vashem