Tytuł wystawy pochodzi
z testamentu Dawida Grabera, który brał udział w ukryciu pierwszej części Archiwum.
Odrębna część wystawy jest poświęcona historii grupy od momentu ukrycia materiałów do dnia dzisiejszego. Pokazuje dokumenty opisujące wysiłek ukrycia Archiwum, jego odkopanie i kolejne etapy dalszych działań mających na celu ochronę, katalogowanie, analizę i edycję dokumentów, aż do wpisania Archiwum na listę UNESCO „Pamięć Świata” w 1999 roku. Szczególna uwaga została poświęcona pokazaniu fizycznej strony dokumentacji (uszkodzenia, blaknięcia atramentu etc.), a także metodom rekonstruowania uszkodzonego tekstu, m.in. porównywaniu kolejnych kopii dokumentów lub zastosowaniu obrazowania hiperspektralnego. Zostały także zaprezentowane wszystkie wydane do tej pory tomy pełnej edycji Archiwum Ringelbluma.
Tytuł wystawy pochodzi z testamentu Dawida Grabera, który brał udział
w ukryciu pierwszej części Archiwum. Pisał: „To, czego nie mogliśmy wykrzyczeć światu, zakopaliśmy w ziemi”. Dawid Graber miał 19 lat i chowając w pośpiechu poszczególne partie materiałów, miał jedną nadzieję: że „przyszłe pokolenia będą wspominać nasze cierpienia i ból, to, że w czasie upadku znaleźli się ludzie, którzy mieli odwagę wykonywać taką robotę”.
Misją Instytutu i Stowarzyszenia ŻIH w Polsce – jako depozytariuszy Archiwum Ringelbluma, które należy nie tylko do narodu żydowskiego, ale jest „pamięcią świata” – jest jego upowszechnianie, przekazanie nie tylko kolejnym pokoleniom, ale w pierwszej kolejności – pokoleniu współczesnemu. Dlatego też obecnie trwają prace nad wystawą podróżującą, która będzie dostępna
w najważniejszych muzeach świata.
Żydowski Instytut Historyczny zaprasza na ul. Tłomackie 3/5. Do miejsca, gdzie spotykała się grupa Oneg Szabat. Budynku, który nosi w sobie pożar Wielkiej Synagogi. Przestrzeni, którą od połowy listopada otwiera napis, po polsku, żydowsku i angielsku: „Czego nie mogliśmy wykrzyczeć światu…”.
Wystawa jest jednym z kluczowych elementów Programu Oneg Szabat realizowanego wspólnie przez Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma i Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego. Celem Programu jest udostępnienie i upowszechnienie Podziemnego Archiwum Getta Warszawy (Archiwum Ringelbluma) oraz upamiętnienie członków grupy Oneg Szabat.
9