Memoria [PL] Nr 29 (02/2020) | Page 38

Portret, zdjęcia i książki Jerzego Kwiatkowskiego trafiły do zbiorów Państwowego Muzeum na Majdanku

Dorota Niedziałkowska, Państwowe Muzeum na Majdanku

Erich Schiele skontaktował się z Państwowym Muzeum na Majdanku we wrześniu 2019 r., po lekturze informacji o przygotowaniu przez Muzeum wspólnie z Hoover Institution Library & Archives anglojęzycznej wersji 485 dni na Majdanku. Książka zostanie wydana przez Hoover Institution Press jesienią 2020 r.

Dzięki prowadzonej korespondencji dowiedzieliśmy się wiele na temat amerykańskiego rozdziału życia Kwiatkowskiego. Poznaliśmy m.in. daty dzienne śmierci i pogrzebu: Kwiatkowski zmarł 3 lutego 1980 r. na niewydolność serca, pochowany został 6 lutego, spoczywa w Alei Zasłużonych Cmentarza Amerykańska Częstochowa w Doylestown, w stanie Pensylwania.

Przekazany do nas zbiór to przedmioty, do których autor 485 dni na Majdanku był tak przywiązany, że nie zdecydował się zdeponować ich w Instytucie Hoovera w latach 70. Te rzeczy znajdowały się w jego nowojorskim mieszkaniu do jego śmierci.

Na darowiznę dla Państwowego Muzeum na Majdanku składają się:

– portret olejny autora obozowych wspomnień pędzla Eduarda Adriana Dusska z czasów I wojny światowej, na którego odwrociu Jerzy nakleił przepisane na maszynie biogramy malarza w języku francuskim i niemieckim. Eduard Dussek, Węgier, studiował na akademiach w Budapeszcie, Wiedniu, Monachium, a także w Paryżu i we Włoszech, pracował w okolicach Budapesztu, malował m.in. portrety Franciszka Józefa, a także odtwarzał sceny z historii Węgier. Portret ukazuje Jerzego w polowym mundurze dragonów armii austro-węgierskiej z dystynkcjami leutnanta oraz ze srebrnym Medalem Waleczności;

– zdjęcia rodzinne Kwiatkowskich (niektóre z nich oprawione, a także podpisane): podobizny dziadków Jerzego: Tadeusza i Julii z Mielnickich; zdjęcie panieńskie matki Jerzego Julii z Cegleckich; dwa zdjęcia nastoletniego Jerzego wraz z rodzicami, braćmi i komisją ministerialną zatwierdzającą w 1913 r. budowę linii kolejowej łączącej Bukowinę z Małopolską oraz przystanku Onuth, na tle rodzinnej rezydencji Kwiatkowskich – dworu Onuth w Czerniowcach; powojenne zdjęcie Kwiatkowskiego jako kapitana oraz zdjęcie kolegi Stanisława Strzetelskiego;

– „Congresional Record” z 1969 r., dziennik zawierający mowę senatora Romana Pucińskiego na temat 485 dni na Majdanku na forum Izby Reprezentantów w Kongresie Stanów Zjednoczonych;

– 28 książek z biblioteczki Kwiatkowskiego, wśród nich przede wszystkim wspomnienia z obozów koncentracyjnych, takie jak: Kolczasty trakt Stanisława Chwiejczaka, Pole śmierci Andrzeja Stanisławskiego, Wspomnienia z Sachsenhausen Jana Gwiazdomorskiego, Ravensbrück Wandy Kiedrzyńskiej, Pięć lat kacetu Stanisława Grzesiuka.

Pod koniec grudnia 2019 r. otrzymaliśmy od p. Ericha Schielego z Nowego Jorku pamiątki należące do Jerzego Kwiatkowskiego, autora najsłynniejszej relacji o niemieckim obozie koncentracyjnym KL Lublin pt. 485 dni na Majdanku. Rodzina p. Schielego przyjaźniła się z Kwiatkowskim, mieszkali w sąsiedztwie. Kwiatkowski wyemigrował do USA pod koniec lat 40., najpierw wykonywał różne prace zarobkowe w Chicago, w 1958 r. został zatrudniony w Pekao Trading Corporation i przeprowadził się do Nowego Jorku.

Zdjęcia w artykule: Państwowe Muzeum na Majdanku