Przed wybuchem II Wojny Światowej Żydzi stanowili 60 procent ludności Oświęcimia. Miasto, nazywane przez miejscowych Żydów "Oszpicinem", posiadało ponad 20 synagog i domów modlitwy. Wśród nich była Wielka Synagoga, powstała w 1588 r. na terenie podarowanym przez mieszczanina Jana Piotraszewskiego. Na przestrzeni wieków była wielokrotnie niszczona przez wojny i pożary.
Przez dziesiątki lat Wielka Synagoga była miejscem, wokół którego skupiało się życie społeczności żydowskiej w Oświęcimiu - powiedział Tomasz Kuncewicz, dyrektor Centrum Żydowskiego w Oświęcimiu, które prowadzi miejscowe Muzeum Żydowskie i utrzymuje jedyną zachowaną synagogę w mieście.
W nocy z 29 na 30 listopada 1939 roku Wielka Synagoga została doszczętnie spalona przez Niemców. Jej ostatnie ślady zostały zniszczone na rozkaz nazistów przez specjalnie w tym celu utworzone komando składające się z więźniów Auschwitz, głównie Polaków, którzy w ramach pracy przymusowej zostali skierowani do całkowitej rozbiórki budynku latem 1941 roku.
Zdjęcia w artykule: Andrzej Rudiak