Memoria [PL] Nr. 24 (09/2019) | Page 22

„OCALENI ŚWIADKOWIE”

Simmy Allen, Yad Vashem

– Jako ostatni mamy możliwość bronić niepowtarzalnych artefaktów oraz dokumentacji z epoki Holokaustu zanim czas sprawi, że popadną w niepamięć – mówi Kari Amiran, Dyrektor Laboratorium Konserwacji Archiwów Yad Vashem. – Celem Instytutu jest ocalenie oraz zachowanie tych pozostałości tak, by mogły stanowić świadectwo okrucieństw Holokaustu dla przyszłych pokoleń.

Od prawie 65 lat Yad Vashem kolekcjonuje, konserwuje oraz wystawia artefakty, dzieła sztuki, fotografie oraz dokumenty z epoki Holocaustu. Z upływem lat Zbiory Instytutu Yad Vashem powiększały się o setki tysięcy pozycji. Przechowywane są w Światowym Centrum Upamiętnienia Holokaustu. Wiele artefaktów oraz dokumentów służy promowaniu wiedzy o historii Holokaustu oraz identyfikowaniu się z nią. Są one prezentowane na wystawach na Wzgórzu Upamiętnienia oraz w innych miejscach na całym świecie, a także online poprzez obszerną stronę Instytutu dostępną w ośmiu wersjach językowych.

– Wraz z artefaktami zbieramy także osobiste historie ofiar Zagłady – zauważa Vivian Uria, Dyrektor Działu Muzeów Yad Vashem. – Misją Instytutu jest nie tylko opowiadanie o wydarzeniach epoki Holokaustu, o życiu ofiar oraz losie ich ukochanych przedmiotów, ale także o tym, w jaki sposób wszystkie te przedmioty przetrwały i dotarły do nas.

Jednym z artefaktów, za którym stoi fascynująca historia jest pluszowy miś, który należał do Stelli Knobel. Urodzona w Krakowie Stella dostała przytulankę na siódme urodziny. Gdy wybuchła druga wojna światowa dziewczynka wraz z matką Anną i ojcem Mortonem uciekła do Związku Radzieckiego. Tam Morton dołączył do Armii Polskiej na Wschodzie. Stella i Anna podążyły za nim do Teheranu, a dalej do Eretz Izrael. Pluszowy miś towarzyszył Stelli podczas całej tułaczki, będąc dla dziewczynki „przyjacielem i bratem”.

Ponad 75 lat później Yad Vashem otrzymał ten przedmiot, jednak był on w fatalnym stanie. – Zabawka rozpadała się, była pogryziona przez mole i wyraźnie tknięta zębem czasu oraz zniszczona przez nieodpowiednie warunki przechowywania – komentuje Alexandra Borovok, Konserwator Tkanin Yad Vashem.

Eksperci z Instytutu rozpoczęli skomplikowaną i czasochłonną pracę nad naprawą misia oraz jego konserwacją, tak by można go było zaprezentować na wystawie oraz opowiadać historię pluszowej zabawki przyszłym pokoleniom. – Dokładnie oczyściliśmy futrzaną maskotkę z pasożytów oraz brudu, a następnie zszyliśmy z powrotem – kontynuowała Borovok. – Niezależnie od stanu przedmiotów trafiających do Yad Vashem, ze wszystkimi obchodzimy się z wielkim szacunkiem i robimy, co w naszej mocy, by przywrócić je do dawnego stanu.

Misja Yad Vashem mająca na celu przywrócenie przedmiotów z epoki Holokaustu oraz opowiedzenie ich wyjątkowych historii.