„Byliśmy świadomi, że dopóki mieliśmy siłę i byliśmy zdolni do pracy, mogliśmy żyć; gdyby jej nam zabrakło, byłoby po nas.” (Edmund Radziewski)
Warunki sanitarne w budynkach, gdzie kwaterowano więźniów hamburskich obozów koncentracyjnych były zatrważające. Kobiety i mężczyźni byli niedożywieni; cienkie obozowe ubranie nie chroniło przed zimnem ani deszczem. Byli oni również nieustannie wystawiani na przemoc i nadużycia ze strony strażników. Wyczerpani ciężką pracą często chorowali. W hamburskich obozach podległych zginęło co najmniej 2300 więźniów. Według statystyk, w obozie koncentracyjnym Neuengamme zginęło łącznie 42 900 więźniów.
„Ludzie przechodzili obok i ignorowali nas, nie patrzyli w naszą stronę; nie chcieli nas widzieć.” (Edith Kraus)
W Hamburgu więźniowie obozów koncentracyjnych wyraźnie rzucali się w oczy. Mieszkańcy miasta mogli ich zobaczyć na ulicach, w drodze do pracy i w pracy. Większość z nich pozostawała obojętna na ich los. Bardzo niewielu zebrało się na odwagę, by przeciwstawić się sposobowi, w jaki więźniowie byli traktowani.
Dwujęzyczna wystawa “Miasto i jego Obóz Koncentracyjny. Więźniowie obozu koncentracyjnego Neuengamme w Hamburgu w czasie wojny 1943-45” jest obecnie prezentowana w Miejscu Pamięci Obozu Koncentracyjnego Neuengamme. Przedstawia ona więźniów obozu Neuengamme powszechnie obecnych przy pracy w centrum miasta oraz osoby odpowiedzialne za wykorzystanie ich do prac przymusowych.
Wystawa jest dostępna również online:
http://www.offenes-archiv.de/de/WeitereAusstellungen/rathausausstellung_2019_stadt_startseite.xml