Naziści przejęli władzę na osiem lat przed tym, jak rozpoczęli usystematyzowane masowe mordy Żydów w 1941 r. Do ludobójstwa nigdy nie dochodzi spontanicznie; zawsze jest ono poprzedzone szeregiem wczesnych znaków ostrzegawczych. Gdy zostaną one wykryte, istnieje możliwość odniesienia się do ich przyczyn i zapobieżenia potencjalnie katastrofalnemu rozwojowi sytuacji.
Projekt składa się z trzech wzajemnie uzupełniających się części: rocznej oceny jakościowej, regularnych ankiet wśród społeczności oraz wnikliwych jakościowych projektów badawczych przeprowadzanych we współpracy z krajowymi ekspertami.
Doroczna Ocena Ryzyka Statystycznego opiera się na dziesięcioleciach badań w zakresie wczesnych znaków ostrzegawczych, najnowszej metodologii przewidywania oraz dostępnych źródeł danych, w oparciu o które tworzona jest lista 162 krajów pod kątem ryzyka zaistnienia nowego przykładu masowego ludobójstwa, definiowanego jako celowe działania uzbrojonych grup prowadzące do śmierci co najmniej 1000 cywilów, przedstawicieli danej grupy, w okresie 12 miesięcy bądź krótszym w przeciągu kolejnych dwóch lat. W zasadzie wszystkie przykłady ludobójstwa odnoszą się do masowych mordów spełniających wymogi tej definicji. Przeprowadzana ocena określa ryzyko wystąpienia masowych mordów dokonywanych zarówno przez organizacje rządowe, jak i pozarządowe, np. ISIS.
Narzędzie to może pomóc ustawodawcom i organizacjom pozarządowym we wspieraniu działań prewencyjnych w krajach cechujących się najwyższym poziomem ryzyka, na przykład w Demokratycznej Republice Konga, Afganistanie czy Egipcie.